Տնտեսական քաղաքականություն

Ընտրություններ

«Հայ Ազգային Կոնգրես» logo «Հայ Ազգային Կոնգրես»

  • Հայաստանը պետք է ակտիվորեն հետապնդի համաշխարհային տնտեսական համակարգի մեջ ինտեգրացման քաղաքականություն, մասնակցի գլոբալ ու տարածաշրջանային նախագծերի իրականացմանը, զարգացնելով հաղորդակցման ուղիները եւ ընդգրկվելով խոշոր ենթակառուցվածքային ու արտադրական նախագծերի մեջ Ռուսաստանի, Վրաստանի, Իրանի, Չինաստանի, Հնդկաստանի, Բուլղարիայի եւ ԵՄ այլ երկրների, Միջին Արեւելքի երկրների հետ: Խիստ կարեւոր է նաեւ ներհանրապետական հաղորդակցման  ուղիների վերակազմավորումն անվտանգության ապահովման ու ռազմավարական բնույթի խնդիրների լուծման համար:
  • Հայաստանը պետք է շարունակի համագործակցությունը Եվրոպական Միության, Միացյալ Նահանգների եւ միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների հետ ազատական բարեփոխումների ապահովման եւ տնտեսական զարգացման ինստիտուտների ձեւավորման ու կայացման բնագավառում:
  • Համաշխարհային բանկի, Արժույթի միջազգային հմինադրամի եւ միջազգային այլ ֆինանսական ինստիտուտների աջակցությամբ, պետությունը պետք է մաքսիմալ ջանքեր գործադրի ներտնտեսական իրավիճակի, մակրոտնտեսական եւ ֆինանսական կայունության պահպանման, պետության ստանձնած ու հարաճող սոցիալական պարտավորությունների, ներդրումային ծրագրերի ու արտաքին պարտքի կառավարման օպտիմալ համամասնության ձեւավորման նպատակով:
  • Ազատականացնել արտաքին տնտեսական գործունեությունը և ՏՏ ոլորտների սպառողական հարաբերությունները, թեթևացնելով արժութային կարգավորման սահմանափակումները։ Օրենսդրորեն թույլ տալ, որ էլեկտրոնային առևտրում արտերկրից ընդունվող վճարումները կատարվեն արտարժույթներով` էապես կրճատելով դրամի փոխարկելիության կոմիսիոն գանձումները։

«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն logo «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն

  • Տնտեսական հնարավորությունների ընդլայնումը և դրանց հավասար հասանելիության ապահովումը,
  • Մարդու ներքին կարողությունների զարգացման և իրացման միջոցով միջին խավի բարեկեցության աճն ու աղքատության կրճատումը։

Մինչև 2026 թվականը մեր թիրախներն են՝

  • ՀՆԱ-ի տարեկան միջին աճը նվազագույնը դարձնել 7% (բարենպաստ արտաքին տնտեսական պայմաններում՝ 9%),
  • մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն 4269 ԱՄՆ դոլարից դարձնել նվազագույնը 5900 ԱՄՆ դոլար,
  • պետական աշխատավարձի ֆոնդը հասցնել ՀՆԱ-ի 25%-ի՝ ներկայիս 16%-ի փոխարեն,
  • գործազրկությունը իջեցնել 10%-ից ցածր,
  • աղքատության մակարդակը կրկնակի նվազեցնել,
  • կենսաթոշակի միջին չափը 43,500 դրամից դարձնել առնվազն 61,000 դրամ,
  • նվազագույն կենսաթոշակը 26,500 դրամից դարձնել 37,000 դրամ,
  • նվազագույն աշխատավարձը 68,000 դրամից դարձնել առնվազն 85,000 դրամ,
  • միջին աշխատավարձը 190,000 դրամից դարձնել 300,000 դրամ,
  • հաշմանդամություն ունեցող անձանց թոշակները 1-ին, 2-րդ և 3-րդ կարգերի համար 26,500 դրամից դարձնել 37,000 դրամ,
  • զինծառայողի հաշմանդամության զինվորական կենսաթոշակի չափերը 1-ին խմբի համար դրաձնել 55,000 դրամ, 2-րդ խմբի համար՝ 42,000 դրամ, 3-րդ խմբի համար՝ 37,000 դրամ։
  • Ապահովելու ենք ներդրումների ծավալի զգալի աճ։
    Մասնավորապես ներդրում/ՀՆԱ հարաբերակցությունը չպետք է նվազ լինի 25%-ից: 
  • Օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների ներհոսքը ապահովելու ենք նոր գիտելիքի, կառավարման հմտությունների և արտաքին գործարար կապերի միջոցով: 
  • Տնտեսական աճի թիրախին հասնելու նպատակով անհրաժեշտ է լինելու օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների և ՀՆԱ-ի 6% հարաբերակցություն:
  • Իրականացնելու ենք կառուցվածքային բարեփոխումներ, այդ թվում՝ հարկաբյուջետային, ֆինանսական ու կապիտալի շուկայի, աշխատաշուկայի, ներդրումային ու գործարար միջավայրի, մրցակցության պաշտպանության, արտաքին առևտրի և այլ ուղղություններով՝ նպատակ ունենալով առավելագույնս խրախուսել ներքին և օտարերկրյա մասնավոր ներդրումները, բարձրացնել վերջիններիս արդյունավետությունը:
  • Բարձրացնելու ենք արտադրողականությունը։
  • Միայն ներդրումների և զբաղվածության աճը չի կարող լինել կայուն տնտեսական զարգացման հիմք: Մրցունակության երկարաժամկետ աճի և պահպանման նպատակով անհրաժեշտ է լինելու զգալիորեն բարձրացնել կապիտալի և աշխատանքի արտադրողականությունը: Թիրախավորելու ենք համախառն գործոնային արտադրողականության տարեկան առնվազն 5% աճ: Այս նպատակով գործարկելու ենք աջակցության համալիր փաթեթներ՝ խրախուսելով տեխնոլոգիական վերազինումը և աշխատուժի կարողությունների զարգացումը:
  • Բարձրացնելու ենք զբաղվածությունը և տնտեսապես ակտիվ բնակչության տեսակարար կշիռը։
  • Տնտեսական աճն առանց քաղաքացիների լայն ներգրավվածության ոչ միայն չի լինի ներառական, այլև պարզապես չի կարող տեղի ունենալ: Առանց տնտեսապես ակտիվ քաղաքացիների տեսակարար կշռի աճի զգալի հնարավոր չէ տնտեսական աճի թիրախի ապահովումը: Այս տեսանկյունից չափազանց կարևոր է լինելու բնակչության շարժունակության ապահովումը, ստեղծարար կարողությունների զարգացումն ու իրացումը, ինչպես նաև տնտեսական կյանքում կանանց մասնակցության մեծացումը: Առավել ևս հետճգնաժամային պայմաններում կանանց ցածր ներգրավվածությունը տնտեսական կյանքում անթույլատրելի շռայլություն է: Կառավարությունը մշակելու է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների և հատկապես կանանց ստեղծարար ու գործարար ներուժի զարգացմանն ու իրացմանը միտված քաղաքականությունների և աջակցության միջոցառումների փաթեթներ:

«Պատիվ ունեմ» դաշինք logo «Պատիվ ունեմ» դաշինք

  • Տնտեսական քաղաքականությունում առաջին քայլերը պետք է ուղղված լինեն հարկաբյուջետային և որպես արդյունք՝ տնտեսական կայունության վերականգնմանն ու ամրապնդմանը։
  • Արագ կարգաբերել տնտեսական միջավայրը
  •  Ուժեղացնել տնտեսական աճի ներուժը
  •  Կառավարելի դարձնել պետական պարտքը
  • Բարելավել ներդրումային միջավայրը
  • Հարկաբյուջետային քաղաքականության կայունության վերականգնումը և պարտքի աճի տեմպերի էական դանդաղեցումը լինելու են մեր տնտեսական քաղաքականության առաջնահերթությունները:
  •  Անհրաժեշտությունը արագ կարգաբերելու հանրային ֆինանսները, վերանայելու վերջին ժամանակներում ի հայտ եկած աննպատակ և ոչ էական ընթացիկ ծախսերը, այդ թվում՝ բարձրաստիճան պաշտոնյաներին տրվող ապօրինի պարգևավճարները: 
  • Մեծ շեշտադրում պետք է կատարվի ենթակառուցվածքներին ուղղվող կապիտալ ծախսերին, հատկապես՝ հարավային ուղղությամբ պաշտպանական դիրքերն ամրացնող շինարարական աշխատանքներին: 
  • Սպառման աճի վրա հիմնված տնտեսական զարգացման մոդելը պետք է արմատապես վերափոխվի ներդրումների և արտադրողականության աճի վրա հիմնված մոդելի: 
  • Տնտեսական աճը պետք է դարձնել ներառական՝ յուրաքանչյուր անհատի ընձեռելով աշխատանքի ու գործարարության ինքնադրսևորման հնարավորություն։ Բոլոր տեսակի մենաշնորհներից ազատությունն այդ հնարավորությունների ստեղծման անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար պայմանն է։ 
  • Մրցունակ տնտեսության հասնելու համար մեր առաջնային գերակայությունները եղել և մնում են արտահանման խթանումը, ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրմամբ աշխատանքի արդյունավետության բարձրացումը, փոքր և միջին ձեռնարկատիրության խրախուսումը: 
  • Պետք է ստեղծել հարթակներ և անհրաժեշտ գործիքակազմ «գաղափար-փոքր բիզնես-կայացած միջին կամ խոշոր ձեռնարկություն» բանաձևի անխոչընդոտ իրագործման համար: 
  • Բիզնեսը պետք է չկաշկանդվի կատարելու ծախսեր ինովացիաների և նորագույն տեխնոլոգիաների վրա՝ ստանալով դրանց համար պետական օժանդակություն: 
  • Սեփականության իրավունքի և բանկային գաղտնիքի պաշտպանության երաշխավորում, այդ նպատակով գործուն, հուսալի և վստահելի գործիքների կիրառում։ 
  • Երկիր կապիտալի ներկրման պայմանների ազատականացում, փողի ծագման հսկողության նվազեցում։ 
  • Բանկային համակարգում ճկուն գործիքների ներդրում, ինչը հնարավորություն կտա երկարաժամկետ ներդրումների համար մրցունակ պայմաններ առաջարկել։
  • Կապիտալի տեղաշարժի կանոնակարգում (կարգավորումների մեղմացում)՝ հաշվի առնելով Հայաստանի առանձնահատկությունները։ 
  • Մրցակցային միջավայրի բարելավում, քաղաքացիական իրավունքի ոլորտում պարզ նորմերի կիրարկում, վարչական և քաղաքացիական դատավարության բարելավում։
  • Միջազգային պարտավորությունների շրջանակներում պրոտեկցիոնիստական այնպիսի գործիքների կիրառում, որոնք հնարավորություն կտան ազգային կապիտալին ամրանալ մի շարք, հատկապես՝ ռազմավարական, ոլորտներում, այդ թվում՝ հեռահաղորդակցություն, ավիացիա, վառելիքաէներգետիկ ոլորտ, սննդի արդյունաբերություն և առևտուր, գյուղատնտեսություն և այլն։
  • Անհրաժեշտ է ստեղծել ենթակառուցվածքներ, ցուցաբերել տեխնիկական և խորհրդատվական աջակցություն, իրականացնել օժանդակության ծրագրեր։
  • Պետական մասնագիտացված կառույցների և շտեմարանների ստեղծում, որոնց միջոցով ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ ներդրողները, առանց հավելյալ ծախսերի, հնարավորություն կունենան սեփական հայեցողությամբ արդյունավետ տնօրինել իրենց միջոցները։ 
  • Հատուկ շտեմարանների և հարթակների ստեղծում, որոնցում մրցունակ գործարար նախագծերը կներկայացվեն պոտենցիալ ներդրողներին, այդ թվում՝ օտարերկրյա ներդրողներին։ 
  • Հեռանկարային նախագծերին պետական էական աջակցության ցուցաբերում (օրինակ՝ առաջադեմ սարքավորումների ձեռքբերման նպատակով լիզինգի սուբսիդավորում, ներդրումներ՝ մասնաբաժնի դիմաց և այլն)։ 
  • Այնպիսի ինստիտուտների և գործիքների կիրարկում, որոնք հնարավորություն կտան, որ անհատ քաղաքացիներն իրենց համեստ խնայողություններն ուղղեն ոչ թե սպառմանը, այլ ներդրումներին (պարտատոմսեր, բաժնետոմսեր, փայեր և այլն)։ 
  • Ձեռնարկատիրական գործունեությանն ու ներդրումներին առնչվող օրենսդրության պարզեցում և բյուրոկրատական կարգավորումներից ձերբազատում, իրավակիրառական պրակտիկայի բարելավում և իրավական կանխատեսելիության բարձրացում այնպես, որ ՀՀ քաղաքացիները, երկրում գործունեություն ծավալող տնտեսավարող սուբյեկտները, իրավաբանական այլ անձինք հստակ պատկերացում կազմեն իրավունքների և պատասխանատվության ծավալի մասին։ 
  • Անհրաժեշտ է խրախուսել տնտեսության այն ճյուղերի զարգացումը, որոնք կապահովեն սահմանափակումների պայմաններում մրցունակ արտադրանքի կամ ծառայության մատակարարում, զբաղվածության ապահովում, անվտանգության (այդ թվում՝ պարենային) ապահովում.

ՄԻՀԱԿ-Միասնական Հայրենիք Կուսակցություն logo ՄԻՀԱԿ-Միասնական Հայրենիք Կուսակցություն

  • Նպաստել եւ աջակցել Հայաստանի Հանրապետության եւ Արցախի Հանրապետության միջն ռազմական, տնտեսական եւ այլ ոլորտներին վերաբերող համազործակցությանը։
  • «Միասնական Հայրենիք» կուսակցությունն, իր ստեղծման պահից ունի ընդգծված, գիտակցում և համոզված է, որ բաց լինելով աշխարհի առջեւ համգործակցության տարբեր ոլոչտներում, ի դեմս քրիստոնյա ռուս ժողովրդի, պետք է առաջ շարժվենք Ռուսաստանի Դաշնության հետ, հզորացնենք Հայաստանն ու Ռուսաստանը՝ որպես հավատարիմ, անդավաճան քրիստոնյա եղբայրների և դաշնակից-բարեկամ պետությունների։ 
  • ՀՀ արտաքին եւ նեքին քաղաքականության համտեքստում ՀՀ աշխարհաքաղաքական դիրքը հաշվի առնելով՝ սեփական ավիափոխադրողների գոյությունը համարում ենք պարտադիր և իրատեսական։ Դրա համար գլխավոր նախապայմանը համապատասխան իրավական դաշտի ստեղծումն է։ Իրավական դաշտը պետք է հայկական ավիափոխադրողներին հնարավորություն տա բոլոր մրցակից ընկերությունների հետ գտնվել հավասարազոր մրցակցային պայմաններում, որոնք ամրագրված են Քաղաքացիական ավիացիայի միջազգային կազմակերպության օրենքներում։ Գտնում ենք պարտադիր, քաղաքացիական ուղղաթիռների շահագործումն է, որոնք շատ շահութաբեր են և միջազգային շուկայում ունեն մեծ պահանջարկ՝ հատկապես հակահրդեհային գործունեության բնագավառում։
  • Նպաստել և աջակցել Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության զարգացմանը, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ենթակայության տակ գտնվող ռազմարդյունաբերության անշեղորեն հզորացմանը՝ հզորացնելով հայրենական ռազմարդյունաբերության ամբողջ համակարգը ստեղծել բազմահազար աշխատատեղեր։ Նպաստել եւ աջակցել հայոց պետության անվտանգության գլխավոր երաշխիքի ատոմային գիտության զարգացմանը, որը Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության անընդհատ զարգացման, էներգետիկ անվտանգության եւ ազգային բանակի անընդհատ հզորացման հիմնասյունն է։

«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն logo «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն

ՀՀ տարածքներում գործարարության զարգացման, համայնքների սոցիալ տնտեսական զարգացման, աշխատատեղերի ստեղծման նպատակով անհրաժեշտ է` 

 

  • Մշակել համապատասխան պետական աջակցության ծրագիր, որի շրջանակներում աջակցություն կտրամադրվի որոշակի չափանիշներին բավարարող` կայուն և ներառական աճին նպաստող ներդրումային ծրագրերին: 
  • Համապատասխան կառույցների հետ համատեղ կազմակերպել դասընթացներ` ներդրումային ծրագրերի մշակման և դրանց արդյունավետության բարձրացման ուղղությամբ։ 
  • Դիտարկել նշված ներդրումային ծրագրերի վարկավորման տոկոսադրույքների սուբսիդավորման հարցը։ 
  • Մասնագիտացված ապակենտրոնացման մեխանիզմի կիրառում։ 
  • Կարևորվում է նաև ոռոգման համակարգերի վերականգնման, վերակառուցման, արդիականացման ներդրումային, ինչպես նաև ջրամբարաշինության ծրագրերի իրականացումը, ոռոգման համակարգի զարգացման ծրագրի մշակումն ու իրականացումը, նոր տեխնոլոգիաների և կառավարման տեղեկատվական համակարգի միջոցով ոռոգման արդյունավետության բարձրացման, ջրակորուստների կրճատման, ջրախնայողության, ոռոգվող հողատարածքների ավելացման, ջրի առցանց, թափանցիկ կառավարման համակարգի ներդրումը
  • Անհրաժեշտ է քայլեր ձեռնարկել ներդրողների պաշտպանության և երաշխիքների տրամադրման ուղղությամբ, ստեղծել օրենսդրական հիմքեր` պետություն-մասնավոր գործընկերության համար, բարձրացնել մտավոր սեփականության իրավունքների պաշտպանվածությունը, կատարելագործել ազատ տնտեսական գոտիների գործունեությունը:

Հանրապետություն կուսակցություն logo Հանրապետություն կուսակցություն

  • Բարելավել ազատ շուկայական պայմանների  զարգացմանը, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների ներգրավման մեխանիզմներով  
  • Գազային կախվածությունից ազատվելու և էժան էներգետիկ միջոցներ ունենալու  հնարավորությունը կուսակցությունը տեսնում է նոր, ավելի հզոր և հուսալի ատոմակայան  կառուցելու, ջրային ռեսուրսները ճիշտ կառավարելու և հիդրոէլեկտրակայաններ հիմնելու,  վերականգնվող էներգետիկայի ներգրավման միջոցով։ 
  • Արդիականացնել «Գնումների մասին» ՀՀ օրենքը և սահմանել որոշակի  ապրանքախմբերի համար որակական մինիմալ չափանիշներ, ներդնել հաղթողների  ընտրության սուբյեկտիվությունը բացառող մեխանիզմներ։
  • Հիմք դնել «ներառական»  հաստատությունների, որոնք հնարավորություն են տալիս մարդկանց լայն զանգվածներին  մասնակցելու տնտեսական գործընթացներին՝ հնարավորություն տալով ընտրել իրենց  գործունեության ոլորտը, դրսևորել տաղանդն ու հմտությունները:

«Հայոց Հայրենիք» կուսակցություն logo «Հայոց Հայրենիք» կուսակցություն

  • Հայաստանի բանկային համալիրի իրական հավասար մրցակցության ապահովում, պետական աջակցություն և վերահսկողություն:
  • Եվրոպական բանկային համալիրի և առանձին սուբյեկտների հետ գործընկերային համագործակցություն՝ ազատ գումարային նպատակային ներառում ՀՀ-ում:
  • Եվրոպական մասնավոր և կորպորատիվ կենսաթոշակային հիմնադրամների Հայաստան մուտքի ապահովում ՝ անհրաժեշտ օրենսդրական դաշտի ստեղծում։
  • Նվազագույն զամբյուղը հասցնել 150.000 հհ դրամ (նվազագույն զամբյուղը պետք է ապահովի քաղաքացու անհրաժեշտ ծախսերը ամսվա կտրվածքով): Նվազագույն զամբյուղի գումարի չափը հարկման ենթակա չէ: Նվազագույն աշխատավարձը պետք է լինի նվազագույն զամբյուղից 30- 40% ավել:. Նվազագույն զամբյուղը պետք է ուղիղ համեմատական լինի թոշակին:
  • Խրախուսել երիտասարդ գործարարների գործունեությունը, իրականացնել պետական պրոտեկցիա՝ հարկային զեղճեր, վարկային տոկոսադրույքների զեղչեր, ներկրում, արտահանում , մաքսատուրքերի զեղչեր՝:
  • Ազգային բանկի ներդրում։
  • Բանկերի քանակը անհապաղ պետք է նվազեցնել և առաջնահերթությունը տալ ազգային բանկի ստեղծմանը, քանի որ ՀՀ-ում օտարերկրյա կապիտալով բանկերի գործունեությունը պրակտիկայում ցույց է տալիս մեծ վտանգ՝ ՀՀ քաղաքացիների ֆինանսական միջոցների վրա:
  • Վարկավորման մեխանիզմների բարելավում։
  • Մասնավոր բանկերի գերշահույթի հետապնդման կասեցում։

«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն logo «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցություն

  • It is necessary to develop priorities for the development of all economic sectors, based on new, high-quality digital technologies and services, creation of highly productive jobs, modern tractor stations and equipment.
  • It is time to free our loaner compatriots from the unfair burden of loans, so that they do not lose their property. Thus, loans up to 3 million AMD must be zeroed. As a result, out of about 2.2 million borrowers, about 2 million will be repaid in full. The interest rate on agricultural loans should no longer exceed 2-3%.
  • The water management system needs to be radically restructured, excluding the existing intermediary-chain links. This way the cost of irrigation water supplied to farms will be significantly reduced, and reliable relations will be established between water suppliers and water users. Therefore, from September 1, 2021, for the next 3 years, the payment for irrigation water for 1 hectare of land for farms, will be set at 1000 AMD.
  • Real investment can only be achieved by attracting investment through a comprehensive incentive system.
  • It is necessary to develop priorities for the development of all economic sectors, based on new, high-quality digital technologies and services, creation of highly productive jobs, modern tractor stations and equipment. Similar development programs should be available for all 10 regions of the Republic of Armenia.
  • There is an urgent need to develop and implement a new economic policy, which should be based on the investment economy, not the consumer economy. It is necessary to ensure a sharp increase in labor productivity in the real part of the economy. 
  • Over the next 5 years, the investment-to-GDP ratio should grow sharply to at least 40%. 
  • It is necessary to develop, as well as to implement a special state program for comprehensive export promotion In each region and community, modern stations for receiving goods and agricultural products, should have packaging equipment, refrigeration and storage facilities. The manufacturer of the product must be convinced that we have a real system to ensure the sale of the goods. The state is obliged to ensure the uninterrupted sale of agricultural products that have a high consumer demand and are generally included in the priorities set by the Government of the Republic of Armenia.
  • Armenia must become an industrial country again. Favorable tax, credit and production conditions must be created in specially established industrial zones.
  • Taking into account the fact that the gas and electricity tariff for consumers is set by the state, the fact that 1000 m3 of gas is supplied at the border for 165 USD, and about 65% of electricity is produced by the ANPP and hydropower plants, at least 10% reduction in gas and electricity tariffs is necessary
  • Small and medium enterprises should not be subject to any excessive tax administration. They should be left alone.

«Քաղաքացու Որոշում» սոցիալ դեմոկրատական կուսակցություն logo «Քաղաքացու Որոշում» սոցիալ դեմոկրատական կուսակցություն

  • Չեզոքացնել անվտանգային, ներքաղաքական ճգնաժամերը՝ որպես սոցիալ տնտեսական ճգնաժամի հիմնական գործոններ և կարճաժամկետ միջոցառումներով խթանել տնտեսությանը: 
  • Խթանելու ենք պահանջարկը, գերխնդիր ենք դնելու ներքին ներդրումների ներգրավումը և այդ նպատակի համար առնվազն երեք տարով էականորեն ազատականացնելու ենք թույլտվությունների և ստուգումների դաշտը, արագացնելով բիզնես գործընթացները, առաջնահերթությունը տալու ենք կապիտալ ծախսերի իրականացմանը՝ օգտվելով նաև գործընկեր պետությունների աջակցության առաջարկներից: 
  • Հաշվի առնելով գնաճի միտումները հատկապես սննդամթերքի շուկայում՝ պետությունը պետք է վերահսկողության և հակազդման ողջ գործիքակազմով բացառի գնաճի այն դրսևորումները, որոնք արհեստական բնույթ ունեն: 
  • Մենք լուրջ խնդիր ենք համարում բնակարանային ապահովմանն ուղղված ծրագրից հրաժարման կառավարության մտադրությունը: Այս ծրագիրն ունի երկակի նշանակություն՝ մի կողմից այն կխթանի շինարարությունը, իսկ մյուս կողմից միակ իրական հնարավորությունն է երիտասարդ ընտանիքներին բնակարաններով ապահովելու և ծնելիությունը բարձրացնելու ուղղությամբ: Կարճ ժամանակամիջոցում անհրաժեշտ է նաև ժամանակակից շինարարական տեխնոլոգիաներով լուծել պատերազմի հետևանքով անօթևան դարձած ընտանիքներին բնակարաններով ապահովելու խնդիրը, պետական և օտարերկրյա մարդասիրական աջակցությամբ հնարավորինս բնականոն կյանքի վերադարձնել վիրավորում ստացած զինծառայողներին: 
  • Հայաստանը պետք է կարողանա շատ շուտով հայտարարել իր՝ «Կորոնավիրուսից ազատ երկիր» լինելու մասին և վերականգնել սպասարկման ոլորտի բնականոն կենսագործունեությունն ու զբոսաշրջային ոլորտից եկող եկամուտները:
  • Օտարերկրյա ներդրումների ներգրավման նպատակով նախատեսում ենք մեզ համար ռազմավարական նշանակություն ունեցող նախագծեր կազմել և բանակցել գործընկեր պետությունների և մասնավոր ընկերությունների հետ։
  • Ներքին ներդրումների համար, հաշվի առնելով դրանցից յուրաքանչյուրի հավանական ծավալները, անհրաժեշտ ենք համարում խթանել բաց բաժնետիրական ընկերությունների ոլորտի զարգացումը և պարզեցնել բիզնեսի հիմնադրման և վարման գործընթացները: 
  • Հնարավորինս խուսափելով արտադրության միջոցների հարկումից՝ հնարավորինս շեշտադրելու ենք փայաբաժինների, խնայողությունների և շքեղությունների հարկումը:

«Վերելք» կուսակցություն logo «Վերելք» կուսակցություն

  • Տնտեսությունը պետք է կառուցվի ազատ, սոցիալական շուկայական տնտեսական հարաբերությունների հիմունքներով։ Հայաստանի տնտեսության հիմնական բաղադրիչը պետք է լինի արդյունաբերությունը, ՏՏ ոլորտը և այլն։
  • Հայաստանում անհրաժեշտ է հաստատել սոցիալական շուկայական տնտեսական համակարգ
  • Հայաստանի տնտեսական քաղաքականության նպատակներ պետք է դառնան սեփականության իրավունքի պաշտպանությունը, ձեռնարկատիրությանն օժանդակումը և գիտելիքի վրա հիմնված տնտեսության ստեղծումը:
  • Մրցակցությունը խրախուսելու համար կարևոր է համապատասխան օրենսդրության ստեղծումը և անընդհատ կատարելագործումը։ Ընդ որում, անհրաժեշտ է տնտեսությունը ապակենտրոնացնել և դիմակայել համակենտրոնացման միտումներին,խափանել անբարեխիղճ մրցակցությունը, թույլ չտալ մենաշնորհների առաջացումը, ինչպես նաև ապահովել նոր արտադրությունների և ձեռնարկությունների մուտքը շուկա։ Ֆինանսական օժանդակություն տրամադրելով առանձին ձեռնարկությունների, պետությունը չպետք է քայքայի միջին ձեռնարկությունների շուկայական դիրքերը։
  • Սահմանել ազգային տնտեսության և շուկայի պաշտպանվածություն միջազգայինից, կենսապահովման առաջնահերթ անհրաժեշտության միջոցների (պարեն և այլն) համար պետական պատասխանատվություն:
  • Անհրաժեշտ է հաղթահարել տնտեսությունում առկա սեփական կապիտալի պակասը։ Դրան կարելի է հասնել աշխատավորներին շահագրգռելով մասնակցելու ձեռնարկության եկամուտների բաշխման գործին և օգտագործել նրանց խնայողությունները որպես բաժնետեր, ներդնելու արտադրության մեջև այդպիսով դառնալու սեփականատեր։
  • Արդյունաբերությունը պետք է կազմի Հայաստանի տնտեսության հիմնական բաղադրիչը՝ տոկոսային հարաբերակցությամբ հասնի տնտեսության 60/70 տոկոսին։
  • Անհրաժեշտ է Հայաստանում ստեղծել ժամանակակից գիտահենք տնտեսություն։
  • Էներգամատակարարման ապագայի և էներգիայի ապագա պահանջմունքների բավարարման համար անհրաժեշտ է ներգրավել բոլոր ավանդական և այլընտրանքային էներգակիրները։ Առաջնահերթ ուշադրություն պետք է դարձնել ջրային պաշարների առավելագույն օգտագործմամբ հիդրոկայանների կառուցմանը և նրանց լայն ցանցի ստեղծմանը։ Այս գործում պետք է ներգրավել ժողովրդական լայն զանգվածների ներդրումները։ Ինչպես նաև արևային էներգիայի առավելագույն օգտագործման ուղիների՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրման, ջրատաքացման, սննդի մշակման և նրանց լայն ցանցի ստեղծման և արտադրության կազմակերպման առումով։ Բացի այդ, անհրաժեշտ է մշակել նոր տեխնոլոգիաներ, որոնքկապահովեն հումքի ու էներգիայի առավել խնայողական օգտագործումը։

«Հայաստան» դաշինք logo «Հայաստան» դաշինք

  • Անմիջապես կիրականացվեն հակաճգնաժամային նախաձեռնություններ՝ սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը կայունացնելու, գնաճը զսպելու, գործա զրկության եւ աղքատության աճը, պետական միջոցների փոշիացումը եւ բանկային համակարգի հնարավորճգնաժամը կանխելու ուղղություններով։ 
  •  Որպես հնարավորություն դիտարկվելու է Եվրոպայից ուղեւորներին ասիական երկրներ, օրինակ՝ Հնդկաստան, Չինաստան եւ հակառակ ուղղությամբ տարանցումների համար Հայաստանը տարածաշրջանային օդային հանգույցի վերածելու հեռանկարը։ Հայաստանը կարող է դառնալ արաբական ավիաընկերությունների կողմից դեպի երրորդ երկրներ թռիչքների համար կարեւոր հենակետ։ Ակտիվորեն կօգտագործվեն բոլոր հնարավորությունները եւ ԵՄ-ի հետ վերջնականապես կվավերացվի օդային փոխադրումների մասին համաձայնագիրը։ Ուսումնասիրելու ենք ազգային փոխադրող ունենալու հարցը։ 
  •  Ինտենսիվորեն կխթանենք արաբական երկրների հետ ակտիվ առեւտրա տնտեսական հարաբերությունները՝ ԱՄԷ, Կատար, Քուվեյթ, ինչպես նաեւ՝ Եգիպտոս, Սիրիա, Իրաք։ 
  • Տնտեսական հարաբերությունների եւ մրցակցության ոլորտում առավե լագույնս կպահպանվեն խաղի արդար, թափանցիկ կանոններ եւ հավասար հնարավորություններ։ 
  •  Ընդունելու ենք ներդրումների խրախուսման եւ ներդրողների պաշտպանության ժամանակակից կառուցակարգեր: Նշանակետն է՝ առաջին տարում ապահովել առնվազն 500 մլն ԱՄՆ դոլարի ներդրում, իսկ 5 տարում ընդհանուր ծավալը հասցնել առնվազն 3 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի: 
  • Օտարերկրյա ներդրումները խթանելու նպատակով առաջին հերթին կընդունվի նոր օրենք, որով էապես կուժեղացվեն օտարերկրյա ներդրումների երաշխիքները եւ պաշտպանության մեխանիզմները: Կբացառվեն, վերջին տարիներին արատավոր պրակտիկա դարձած ճնշումները օտարերկրյ ներդրողների վրա: 
  • Կսահմանվեն եւ կհստակեցվեն ներդրումային ծրագրերի առաջմղման եւ աջակցության մեխանիզմները։ Այս նպատակով կսկսի աշխատել մեկ պատուհանի սկզբունքով արդյունավետ գործող օտարերկրյա ներդրումների խթանման կառույցը։ Կակտիվացվի եւ կուժեղացվի ՓՄՁ զարգացման եւ աջակցության կենտրոնի գործունեությունը` վերականգնվելու են եւ ակտի վացվելու են մարզային կառույցները: 
  • Պետության կողմից իրականացվող ներդրումային ծրագրերում լայնորեն կկիրառվեն Պետություն-մասնավոր գործակցության (ՊՄԳ) մեխանիզմները, միաժամանակ կկատարելագործվի ՊՄԳ օրենսդրական դաշտը։ 
  • Զարգացնելու ենք կապիտալի շուկան: Առանձնահատուկ կարեւորելու ենք կորպորատիվ կառավարման լավագույն փորձի ներդրումը, արժեթղթերի շուկայի գործիքների լայն կիրառությունը եւ միջազգային շուկաներին արդյունավետ ինտեգրումը: Իրականացնելու ենք փոքր բաժնետերերի իրավունքների պաշտպանության օրենսդրական եւ իրավակիրառական բարեփոխումներ: 
  • Ողջ երկրով մեկ ձեռնամուխ ենք լինելու շինարարության, գյուղատնտե սության եւ թեթեւ արդյունաբերության ոլորտներում լայնածավալ ներդրումների իրականացմանն ու նոր աշխատատեղերի ստեղծմանը, հատկապես նոր ներդրումային ծրագրերին՝ ուղղված այդ ճյուղերի տարածաշրջանային (առաջին հերթին Եվրասիական տնտեսական միություն եւ Ծոցի երկրներ) արժեշղթաներին ինտեգրմանը։ 
  • Հայաստանում պետք է անառարկելիորեն հարգվեն մտավոր սեփակա նության եւ հեղինակային իրավունքները, պատենտները եւ այլն: Հայաստանի որակի ենթակառուցվածքները լինելու են մրցունակ եւ ճանաչելի՝ ապահովելով փորձաքննությունների եւ ստուգման լաբորատորիաների ու կենտրոնների արդյունավետ աշխատանքը: 
  • Վերացվելու են ՓՄՁ զարգացման համար առկա խոչընդոտները. մասնավորապես, բարձրացվելու է առեւտրի, ծառայությունների եւ արտա դրության ոլորտի համար՝ ՓՄՁ «Շրջանառության հարկի» շեմը, այնուհետեւ անցնելու ենք ՓՄՁ-ների համար մեկ հարկատեսակի (օրինակ՝ միայն շրջանառության հարկի կամ հաստատագրված վճարների) սահմանմանը։ 
  • Չխախտելով պետական գնումների մրցույթների գործընթացում ՀՀ ստանձնած միջազգային պարտավորությունները՝ նախապատվությունը տրվելու է հայկական արտադրության ապրանքներին, հատկապես՝ ռազմավարական եւ անվտանգային նշանակություն ունեցող ոլորտներում։ 
  • Ստեղծվելու են բարենպաստ պայմաններ ընտանեկան միկրոբիզնեսի համար: 
  • Գործադրվելու են լայն մասնակցային տնտեսական եւ սոցիալական ձեռներեցությանն ուղղված քաղաքականություններ: 
  • Օտարերկրյա ներդրումները խթանելու նպատակով առաջին հերթին կընդունվի նոր օրենք, որով էապես կուժեղացվեն օտարերկրյա ներդրումների երաշխիքները եւ պաշտպանության մեխանիզմները: Կբացառվեն, վերջին տարիներին արատավոր պրակտիկա դարձած ճնշումները օտարերկրյա 
  • ներդրողների վրա: 
  • Կսահմանվեն եւ կհստակեցվեն ներդրումային ծրագրերի առաջմղման եւ աջակցության մեխանիզմները։ Այս նպատակով կսկսի աշխատել մեկ պատուհանի սկզբունքով արդյունավետ գործող օտարերկրյա ներդրումների խթանման կառույցը։ Կակտիվացվի եւ կուժեղացվի ՓՄՁ զարգացման եւ աջակցության կենտրոնի գործունեությունը` վերականգնվելու են եւ ակտի վացվելու են մարզային կառույցները: 
  •  Պետության կողմից իրականացվող ներդրումային ծրագրերում լայնորեն կկիրառվեն Պետություն-մասնավոր գործակցության (ՊՄԳ) մեխանիզմները, միաժամանակ կկատարելագործվի ՊՄԳօրենսդրական դաշտը։ 
  •  Ողջ երկրով մեկ ձեռնամուխ ենք լինելու շինարարության, գյուղատնտե սության եւ թեթեւ արդյունաբերության ոլորտներում լայնածավալ ներդրումների իրականացմանն ու նոր աշխատատեղերի ստեղծմանը, հատկապես նոր ներդրումային ծրագրերին՝ ուղղված այդ ճյուղերի տարածաշրջանային (առաջին հերթին Եվրասիական տնտեսական միություն եւ Ծոցի երկրներ) արժեշղթաներին ինտեգրմանը։ 
  • Հայաստանում պետք է անառարկելիորեն հարգվեն մտավոր սեփակա նության եւ հեղինակային իրավունքները, պատենտները եւ այլն: Հայաստանի որակի ենթակառուցվածքները լինելու են մրցունակ եւ ճանաչելի՝ ապահովելով 
  •  «Արտադրված է Հայաստանում» կարգախոսը դարձնելու ենք ճանաչելի ության եւ որակի գրավական։ Հայաստանը պետք է տարածաշրջանում եւ աշխարհում դիրքավորվի որպես երկիր, որն արտադրում է բարձրորակ եւ պահանջված արտադրանք։ «Արտադրված է Հայաստանում» պիտակը պետք է ասոցացվի որակյալ, օգտակար, անվտանգ եւ մատչելի հասկացությունների հետ։
  •  Արմատապես բարեփոխելու ենք արտադրվող ապրանքների որակի եւ դրա հավաստագրման պետական վերահսկողության համակարգը։ 
  • Արդիականացնելու ենք անասնաբուժության ողջհամակարգը։ 
  • Պետությունը, մասնավոր ընկերությունների հետ համագործակցությամբ, պետք է մեր արտադրանքն ավանդական շուկաներում գովազդելու եւ նոր շուկաներ որոնելու հատուկ արշավ նախաձեռնի։ Մեզ համար նոր շուկաներն են Ծոցի երկրները, Չինաստանը, Աֆրիկայի երկրները, աստիճանաբար նաեւ՝ ԵՄ-ը: 
  • Պետք է ստեղծվեն Հայաստանից մեկ միասնական հովանոցային բրենդի ներքո ապրանքների (օրինակ՝ խմելու ջուր, հյութեր, մրգեր ու բանջարեղեն, հատապտուղներ, վերամշակված գյուղմթերքի արտահանման միասնական լոգիստիկ կենտրոններ։ Սա կապահովի որակի եւ բնույթի առումով միանման արտադրանքի անհրաժեշտ քանակի առկայություն։ 
  • Նոր մեխանիզմներ կսետղծվեն Հայաստանում արտահանման ուղղվածու թյուն ունեցող արտադրանքի ապահովագրության համար։ 
  • Կգործադրվեն Հայաստանում արտադրված ապրանքների առաջմղման գործում սփյուռքի հնարավորությունները, օրինակ՝ այդ գործում հայկական ծագում ունեցող հայտնիների օգնությունը։ 
  •  Մենք կարող ենք համարձակորեն մտածել նաեւ Հայաստանից ռազմա տեխնիկական բնույթի արտադրանքի արտահանման մասին։ 
  • Նախաձեռնելու ենք քայլեր, որ թույլ կտան ընդարձակել որոշ ավանդական ապրանքների, օրինակ՝ գորգերի արտադրությունը եւ խրախուսել ապրանքների նոր տեսակների արտադրանքը։ Հեռանկարային է համարվում օրգանիկ գյուղատնտեսական ապրանքների արտադրության ընդարձակումը: 
  • Զարգացնելու ենք կապիտալի շուկան: Առանձնահատուկ կարեւորելու ենք կորպորատիվ կառավարման լավագույն փորձի ներդրումը, արժեթղթերի շուկայի գործիքների լայն կիրառությունը եւ միջազգային շուկաներին արդյունավետ ինտեգրումը: Իրականացնելու ենք փոքր բաժնետերերի իրավունքների պաշտպանության օրենսդրական եւ իրավակիրառական բարեփոխումներ: 
  • Հայաստանը կարող է դառնալ կոմունիկացիաների հատման տարածաշրջանային կենտրոն, տարանցիկ երկիր, որը կկապի Սեւ ծովի եւ Պարսից ծոցի երկրները, ինչպես նաեւ՝ վերականգնվող նոր Մետաքսի ճանապարհը։ 
  • Զարգացման այս փուլում գլխավոր ձեռքբերումներից մեկը կլինի Հայաստանի վերածումը տարանցիկ երկրի: Հյուսիս-հարավ կոմունիկացիոն միջանցքի մաս դառնալու հնարավորություն կա՝ նկատի առնելով նաեւ այն հանգամանքը, որ այդ հայեցակարգն ինտենսիվորեն առաջ են մղում մեր բարեկամ երկրները եւ ռազմավարական գործընկերները։

Ազգային - Ժողովրդավարական Բևեռ logo Ազգային - Ժողովրդավարական Բևեռ

 

  • Դուրս գալ փակուղայնության ու հետընթացի ինքնահոսին հանձնվածի ներկայիս վիճակից և 4-րդ արդյունաբերական հեղափոխության համատեքստում երկրի արդյունաբերականացմամբ հասնել թռիչքային զարգացման վիճակի։
  •  Ստեղծել ազգային ներդրումային հիմնադրամ (ԱՆՀ), որի միջոցները սկզբնական շրջանում կգոյանան տնտեսական լյուստրացիայի շնորհիվ՝ նախկին հանցավոր ռեժիմի ներկայացուցիչների կողմից ՀՀ-ից գողացված կապիտալը վերադարձնելու ճանապարհով:
  • Հայաստանի Հանրապետություն հրավիրել հանրաճանաչ ապրանքային նշաններ ունեցող կազմակերպությունների հայազգի սեփականատերերին՝ ՀՀ-ում նրանց ապրանքային նշաններով (բրենդ) արտոնյալ հարկային պայմաններով բիզնես կազմակերպելու համար:
  • Ընդլայնել պետական աջակցությամբ նորարարության զարգացման դրամաշնորհային ծրագրերը:
  • Հիմնել «Համահայկական ներդրումային զարգացման բանկ» (այսուհետ՝ ՀՆԶԲ) և դրա կանոնադրական կապիտալում ներգրավել Հայաստանի զարգացմամբ շահագրգիռ ֆիզիկական ու իրավաբանական անձանց, ինչը նաև հնարավորություն կտա ձևավորելու մրցակցային նոր իրավիճակ:
  • ջրային ռեսուրսների արդյունավետ բաշխման և օգտագործման նպատակով թունելախորշային լուծումների կիրառմամբ կառուցել Ախուրյան-Քասախ ջրանցք և Քասախ-Արմավիր հիդրոկասկադ (տարեկան 2-2,5 մլրդ  կվտ/ժամ), ինչի շնորհիվ հնարավոր կլինի նաև տարեկան շուրջ 1 մլրդ խմ ջուր հասցնել Արարատյան դաշտ,
  • դադարեցնել Սևանից ջրառը և Արարատյան դաշտի արտեզյան ավազանի շահագործումը,
  • քայլեր ձեռնարկել չհարստացված ուրանով աշխատող (By DUPIC technology - "Direct Use of Plutonium in CANDU") նոր ատոմակայան կառուցելու համար,
  • կառուցել Իրան-Հայաստան մեծ տարողունակությամբ գազատար,
  • լայնածավալ մասշտաբներով ձեռնամուխ լինել վերականգնվող էներգետիկայի զարգացմանը,
  • ստեղծել պետության մասնակցությամբ ազգային ավիափոխադրող:
  • Մեկնարկել սահմանային գոտին (Սյունիքի և Վայոց Ձորի մարզերը՝ ամբողջ տարածքով) արտոնյալ վարչատնտեսական գոտու վերածելու ռազմավարության համատեքստում դրանց վերաբնակեցման, տնտեսության ու կրթամշակութային կառույցների զարգացման խթանման, կյանքի կազմակերպման նոր ձևերի (կանաչ
  • տնտեսություն, վերականգնվող էներգետիկա և այլն) սաղմերի (մոդելների) փորձարկման ու ներդրման և այլ անհրաժեշտ ուղղությունները ներառող ծրագիր: