- ժողովրդագրական քաղաքականության երկարաժամկետ նպատակներ են դառնալու արտագաղթի ալիքի կանխումը եւ ներգաղթի ծրագրված կազմա կերպումը, հատկապես գյուղական բնակավայրերում ծնելիության խթանումը, մահացության ցուցանիշի հարվածային նվազեցումը։
- Բարեգործական հիմնադրամների եւ հումանիտար կազմակերպությունների հետ համատեղ ներդնելու ենք պատերազմի հետեւանքով վիրավորում եւ սահմանափակ կարողություններ ստացած անձանց սոցիալականացման, վերապատրաստման եւ աշխատանքի տեղավորման ծրագրեր, որոնց միջոցով կլուծվի նրանց աշխատանքով ապահովելու հարցը:
- Հաշմանդամություն (սահմանափակ կարողություններ) ունեցող անձանց համար մատչելի միջավայրի ապահովումը եւ հանրային կյանքին լիարժեք ինտեգրումը դրվելու է ամբողջական ծրագրային հենքի վրա՝ հստակ թիրախավորմամբ եւ ժամանակացույցով։
- Սոցիալական աջակցության գործող ծրագրերի վերաիմաստավորման եւ նոր ծրագրային մոտեցումների ներդրման միջոցով հաջորդ երեխայի ծնունդը ընտանիքում դառնալու է զարգացման եւ սեփական երկրում ամրանալու նոր ու իրական հնարավորություն:
- Անմիջապես կիրականացվեն հակաճգնաժամային նախաձեռնություններ՝ սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը կայունացնելու, գնաճը զսպելու, գործա զրկության եւ աղքատության աճը, պետական միջոցների փոշիացումը եւ բանկային համակարգի հնարավորճգնաժամը կանխելու ուղղություններով։
- Հատուկ ուշադրություն է դարձվելու բնակչության բարձր ռիսկային, հատկապես՝ սպառողական վարկերով ծանրաբեռնվածության խնդիրներին:
- Յուրաքանչյուր քաղաքացի կունենա կրթության, աշխատանքի եւ կեցության անհրաժեշտ պայմաններ՝ իր աշխատանքով, իր եւ իր ընտանիքի բարեկե ցությունը կառուցելու համար: Այսպիսով, քաղաքացին սեփական նպաստը կբերի Հայաստանի ժողովրդի, պետության եւ հաջորդ սերնդի անվտանգ արժանա պատիվ.կանխատեսելի զարգացմանը։
- Վարվող ոլորտային քաղաքականությունների, ներառյալ՝ արդար եւ արդյու նավետ սոցիալական քաղաքականության ակնառու արդյունքներից են լինելու աղքատության եւ գործազրկության ծավալների նվազումը, արտագաղթի կասեցումը եւ ներգաղթի համար բավարար պայմանների ստեղծումը, թոշակների եւ աշխատավարձերի բարձրացումը, երկրում իրական միջին խավի ձեւավորումը եւ կայացումը: Հետեւողականորեն գործադրվելու է կենսապահովման նվազագույն բյուջեի վրա հիմնված քաղաքականություն։
- Տնտեսական զարգացմանը զուգահեռ՝ առաջանցիկ բարձրացնելու ենք կյանքի որակը: Յուրաքանչյուր ընտանիք, կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված յուրաքանչյուր ոք կզգա պետության անմիջական եւ համարժեք աջակցությունը։
- Ամբողջական փաստերի եւ իրատեսական գնահատումների հիման վրա անդրադարձ կկատարվի պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համա կարգին։ Կենսաթոշակային համակարգը պետք է ապահովի միջսերնդային եւ ներսերնդային համերաշխությունը, հասարակության բոլոր անդամների համար արժանապատիվ թոշակավորման սկզբունքի լիարժեք գործադրումն ու համակարգի երկարաժամկետ կայունությունը:
- Հետեւողականորեն վարվելու է արժանապատիվ վարձատրության քաղաքականություն: Առաջնահերթորեն բարձրանալու են զինվորականների, ուսուցիչների, բուժաշխատողների, դասախոսների, գիտնականների կենսամակարդակը եւ սոցիալական ապահովությունը։ Տնտեսասկան աճին համաչափ եւ գնաճից բարձր տեմպերով կբարձրացվեն թոշակների, սոցիալական եւ ընտանեկան նպաստների, նվազագույն աշխատավարձի չափերը։ Անապահով ընտանիքների աշխատանքային տարիքի աշխատունակ անձանց համար պետական լիարժեք աջակցությամբ կապահովվի կայուն զբաղվածություն՝ արժանապատիվ վաստակով։
- Խթանելու ենք կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվությունը։ Աշխատողների իրավունքները համակողմանի պաշտպանելու նպատակով մեծացնելու ենք արհեստակցական եւ գործարարների միությունների դերակատարությունը՝ կազմակերպությունների՝ ճյուղային, տարածքային, հանրապետական մակարդակներում սոցիալական երկխոսության եւ գործընկերության կայացման ճանապարհով։
- Իրականացվելու են մեր հայրենակիցների հայրենադարձության, հատկապես բարձր որակավորում ունեցող մասնագետների ներհոսքի ապահովման հատուկ նպատակային ծրագրեր։
«Հայաստան» դաշինք
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն
Սոցիալական պաշտպանություն
- Սոցիալական պաշտպանության ոլորտում պետք է պայքարել սոցիալական անարդարության և դրա առաջացման պատճառների դեմ: Անհրաժեշտ է վերանայել ոչ նպատակային օժանդակության քաղաքականությունը` այն դարձնելով նպատակային և ընդլայնելով պետության կողմից տրամադրվող սոցիալական օժանդակությունը իրապես կարիքավոր խմբերին:
- Անվճար ծառայությունները, այդ թվում` բժշկական օգնությունը, պետք է տրամադրվեն միայն սոցիալական արդարության սկզբունքի հիման վրա: 3. Սոցիալապես անապահով ընտանիքների համար ինքնուրույնաբար կայուն եկամտի ձևավորման իրական հնարավորությունների ստեղծումը և պետական նպաստ ստանալու ձգտման ապախթանումը պետք է հանդիսանան մեր կարևոր նպատակներից մեկը:
- Սոցիալական ծառայություններ տրամադրելիս պետք է հաշվի առնել շահառուի իրական կարիքը:
- Կարևոր ենք համարում սոցիալական աշխատանքի ինստիտուտի կայացումը և զարգացումը, տեղական սոցիալական ծրագրերի մշակումը` համայնքի սոցիալական կարիքների գնահատման միջոցով, ծրագրի համար ֆինանսական միջոցների ներգրավումը, սոցիալական պաշտպանության ոլորտում ծառայությունների տրամադրման այլընտրանքային մեխանիզմների ներդրումը, աշխատող աղքատների թվի հետևողական նվազումը, նվազագույն ամսական աշխատավարձի շարունակական բարձրացումը՝ ելնելով սպառողական զամբյուղի արժեքի բարձրացումից:
- Սոցիալական բնակարանաշինություն մարզերում և մայրաքաղաքում՝ անօթևանների խնդիրը լուծելու նպատակով:
- Հայաստանում չպետք է լինի ոչ մի անօթևան: Այդ խնդիրը լուծել նաև ժամանակավոր կացարանների կառուցմամբ, շահագործմամբ:
- Գյումրու տնակների բնակիչներին տեղավորել ժամանակավոր կացարաններում, ապա նաև սոցիալական բնակարաններում, իսկ նրանք, ովքեր պետության կողմից երկրաշարժից հետո տուն չեն ստացել՝ ապահովել բնակարանով:
- Անապահովության «Փարոս» համակարգի վերանայում։
- Կենսաթոշակի հաշվարկ՝ նվազագույն սպառողական զամբյուղին համապատասխան: (Ներկա կենսաթոշակը չի բավարարում կենսաթոշակառուի նվազագույն ծախսերին: Դա առաջին և անհրաժեշտ քայլերից է մեր կենսաթոշակառուների համար ապահովելու արժանապատիվ ծերություն):
- Միայնակ տարեցների կոմունալ վարձավճարի փոխհատուցման մեխանիզմների մշակում և կիրառում։
- Միայնակ տարեցների դեղորայքի փոխհատուցման մեխանիզմների մշակում և կիրառում:
- Հաշմանդամություն ունեցող բոլոր քաղաքացիների համար (1-3 կարգ) առանց խտրականության պետբյուջեի միջոցների հաշվին արտադպրոցական, բարձրագույն և հետբուհական կրթության հնարավորություն
- Մշակութային օջախների, խանութների, հասարակական տրանսպորտի, մայթերի հասանելության աստիճանական ապահովում շարժողական խնդիրներով հաշմանդամություն ունեցողների համար:
- Հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար (1-3 կարգ) ապահովել բարձրակարգ բուժսպասարկմամբ և անհրաժեշտության դեպքում պրոթեզավորմամբ:
- Շարժողական խնդիրներով հաշմանդամություն ունեցողների համար կիրառության մեջ դնել նրանց հարմարեցված սոցիալական տաքսիներ, որոնք կիրառելի կլինեն բուժհաստատություններ, այլ հրատապ այցերի դեպքում։
Սոցիալական պաշտպանություն
«Հայաստան» դաշինք
- ժողովրդագրական քաղաքականության երկարաժամկետ նպատակներ են դառնալու արտագաղթի ալիքի կանխումը եւ ներգաղթի ծրագրված կազմա կերպումը, հատկապես գյուղական բնակավայրերում ծնելիության խթանումը, մահացության ցուցանիշի հարվածային նվազեցումը։
- Բարեգործական հիմնադրամների եւ հումանիտար կազմակերպությունների հետ համատեղ ներդնելու ենք պատերազմի հետեւանքով վիրավորում եւ սահմանափակ կարողություններ ստացած անձանց սոցիալականացման, վերապատրաստման եւ աշխատանքի տեղավորման ծրագրեր, որոնց միջոցով կլուծվի նրանց աշխատանքով ապահովելու հարցը:
- Հաշմանդամություն (սահմանափակ կարողություններ) ունեցող անձանց համար մատչելի միջավայրի ապահովումը եւ հանրային կյանքին լիարժեք ինտեգրումը դրվելու է ամբողջական ծրագրային հենքի վրա՝ հստակ թիրախավորմամբ եւ ժամանակացույցով։
- Սոցիալական աջակցության գործող ծրագրերի վերաիմաստավորման եւ նոր ծրագրային մոտեցումների ներդրման միջոցով հաջորդ երեխայի ծնունդը ընտանիքում դառնալու է զարգացման եւ սեփական երկրում ամրանալու նոր ու իրական հնարավորություն:
- Անմիջապես կիրականացվեն հակաճգնաժամային նախաձեռնություններ՝ սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը կայունացնելու, գնաճը զսպելու, գործա զրկության եւ աղքատության աճը, պետական միջոցների փոշիացումը եւ բանկային համակարգի հնարավորճգնաժամը կանխելու ուղղություններով։
- Հատուկ ուշադրություն է դարձվելու բնակչության բարձր ռիսկային, հատկապես՝ սպառողական վարկերով ծանրաբեռնվածության խնդիրներին:
- Յուրաքանչյուր քաղաքացի կունենա կրթության, աշխատանքի եւ կեցության անհրաժեշտ պայմաններ՝ իր աշխատանքով, իր եւ իր ընտանիքի բարեկե ցությունը կառուցելու համար: Այսպիսով, քաղաքացին սեփական նպաստը կբերի Հայաստանի ժողովրդի, պետության եւ հաջորդ սերնդի անվտանգ արժանա պատիվ.կանխատեսելի զարգացմանը։
- Վարվող ոլորտային քաղաքականությունների, ներառյալ՝ արդար եւ արդյու նավետ սոցիալական քաղաքականության ակնառու արդյունքներից են լինելու աղքատության եւ գործազրկության ծավալների նվազումը, արտագաղթի կասեցումը եւ ներգաղթի համար բավարար պայմանների ստեղծումը, թոշակների եւ աշխատավարձերի բարձրացումը, երկրում իրական միջին խավի ձեւավորումը եւ կայացումը: Հետեւողականորեն գործադրվելու է կենսապահովման նվազագույն բյուջեի վրա հիմնված քաղաքականություն։
- Տնտեսական զարգացմանը զուգահեռ՝ առաջանցիկ բարձրացնելու ենք կյանքի որակը: Յուրաքանչյուր ընտանիք, կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված յուրաքանչյուր ոք կզգա պետության անմիջական եւ համարժեք աջակցությունը։
- Ամբողջական փաստերի եւ իրատեսական գնահատումների հիման վրա անդրադարձ կկատարվի պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համա կարգին։ Կենսաթոշակային համակարգը պետք է ապահովի միջսերնդային եւ ներսերնդային համերաշխությունը, հասարակության բոլոր անդամների համար արժանապատիվ թոշակավորման սկզբունքի լիարժեք գործադրումն ու համակարգի երկարաժամկետ կայունությունը:
- Հետեւողականորեն վարվելու է արժանապատիվ վարձատրության քաղաքականություն: Առաջնահերթորեն բարձրանալու են զինվորականների, ուսուցիչների, բուժաշխատողների, դասախոսների, գիտնականների կենսամակարդակը եւ սոցիալական ապահովությունը։ Տնտեսասկան աճին համաչափ եւ գնաճից բարձր տեմպերով կբարձրացվեն թոշակների, սոցիալական եւ ընտանեկան նպաստների, նվազագույն աշխատավարձի չափերը։ Անապահով ընտանիքների աշխատանքային տարիքի աշխատունակ անձանց համար պետական լիարժեք աջակցությամբ կապահովվի կայուն զբաղվածություն՝ արժանապատիվ վաստակով։
- Խթանելու ենք կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվությունը։ Աշխատողների իրավունքները համակողմանի պաշտպանելու նպատակով մեծացնելու ենք արհեստակցական եւ գործարարների միությունների դերակատարությունը՝ կազմակերպությունների՝ ճյուղային, տարածքային, հանրապետական մակարդակներում սոցիալական երկխոսության եւ գործընկերության կայացման ճանապարհով։
- Իրականացվելու են մեր հայրենակիցների հայրենադարձության, հատկապես բարձր որակավորում ունեցող մասնագետների ներհոսքի ապահովման հատուկ նպատակային ծրագրեր։
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն
- Սոցիալական պաշտպանության ոլորտում պետք է պայքարել սոցիալական անարդարության և դրա առաջացման պատճառների դեմ: Անհրաժեշտ է վերանայել ոչ նպատակային օժանդակության քաղաքականությունը` այն դարձնելով նպատակային և ընդլայնելով պետության կողմից տրամադրվող սոցիալական օժանդակությունը իրապես կարիքավոր խմբերին:
- Անվճար ծառայությունները, այդ թվում` բժշկական օգնությունը, պետք է տրամադրվեն միայն սոցիալական արդարության սկզբունքի հիման վրա: 3. Սոցիալապես անապահով ընտանիքների համար ինքնուրույնաբար կայուն եկամտի ձևավորման իրական հնարավորությունների ստեղծումը և պետական նպաստ ստանալու ձգտման ապախթանումը պետք է հանդիսանան մեր կարևոր նպատակներից մեկը:
- Սոցիալական ծառայություններ տրամադրելիս պետք է հաշվի առնել շահառուի իրական կարիքը:
- Կարևոր ենք համարում սոցիալական աշխատանքի ինստիտուտի կայացումը և զարգացումը, տեղական սոցիալական ծրագրերի մշակումը` համայնքի սոցիալական կարիքների գնահատման միջոցով, ծրագրի համար ֆինանսական միջոցների ներգրավումը, սոցիալական պաշտպանության ոլորտում ծառայությունների տրամադրման այլընտրանքային մեխանիզմների ներդրումը, աշխատող աղքատների թվի հետևողական նվազումը, նվազագույն ամսական աշխատավարձի շարունակական բարձրացումը՝ ելնելով սպառողական զամբյուղի արժեքի բարձրացումից:
- Սոցիալական բնակարանաշինություն մարզերում և մայրաքաղաքում՝ անօթևանների խնդիրը լուծելու նպատակով:
- Հայաստանում չպետք է լինի ոչ մի անօթևան: Այդ խնդիրը լուծել նաև ժամանակավոր կացարանների կառուցմամբ, շահագործմամբ:
- Գյումրու տնակների բնակիչներին տեղավորել ժամանակավոր կացարաններում, ապա նաև սոցիալական բնակարաններում, իսկ նրանք, ովքեր պետության կողմից երկրաշարժից հետո տուն չեն ստացել՝ ապահովել բնակարանով:
- Անապահովության «Փարոս» համակարգի վերանայում։
- Կենսաթոշակի հաշվարկ՝ նվազագույն սպառողական զամբյուղին համապատասխան: (Ներկա կենսաթոշակը չի բավարարում կենսաթոշակառուի նվազագույն ծախսերին: Դա առաջին և անհրաժեշտ քայլերից է մեր կենսաթոշակառուների համար ապահովելու արժանապատիվ ծերություն):
- Միայնակ տարեցների կոմունալ վարձավճարի փոխհատուցման մեխանիզմների մշակում և կիրառում։
- Միայնակ տարեցների դեղորայքի փոխհատուցման մեխանիզմների մշակում և կիրառում:
- Հաշմանդամություն ունեցող բոլոր քաղաքացիների համար (1-3 կարգ) առանց խտրականության պետբյուջեի միջոցների հաշվին արտադպրոցական, բարձրագույն և հետբուհական կրթության հնարավորություն
- Մշակութային օջախների, խանութների, հասարակական տրանսպորտի, մայթերի հասանելության աստիճանական ապահովում շարժողական խնդիրներով հաշմանդամություն ունեցողների համար:
- Հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար (1-3 կարգ) ապահովել բարձրակարգ բուժսպասարկմամբ և անհրաժեշտության դեպքում պրոթեզավորմամբ:
- Շարժողական խնդիրներով հաշմանդամություն ունեցողների համար կիրառության մեջ դնել նրանց հարմարեցված սոցիալական տաքսիներ, որոնք կիրառելի կլինեն բուժհաստատություններ, այլ հրատապ այցերի դեպքում։