- Հայաստանը՝ ՌԴ հետ կվերագործարկի փոխհարաբերությունները բոլոր ուղղություններով եւ տարածաշրջանային մարտահրավերներին համահունչ, կձեւավորի զարգացման նոր ուղղություններ։
- Խորացնելու եւ ընդլայնելու ենք ռազմավարական գործընկերությունը Վրաստանի Հանրապետության հետ, որպես անմիջական հարեւանի եւ աշխարհաքաղաքական ընդհանուր շահեր ունեցող երկրի։ Վրաստանը բարեկամ երկիր է, ուր իրացվում են ջավախահայության ազգային ինքնությունը պահպանելու եւ զարգանալու լիարժեք հնարավորություններ։
- Ամրապնդվելու են եւ որակական նոր հանգրվանի են հասցվելու Իրանի հետ համագործակցության եւ գործընկերության հարաբերությունները։
- Որակական նոր մակարդակի է հասցվելու Չինաստանի հետ համագործակ ցությունը, այդ թվում՝ տարածաշրջանային փոխգործակցության համար տեքստում։
- Շարունակելու ենք՝ ՄԱԿ, ԱՊՀ, ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ, ԵԱՀԿ, ԵԽ, ԵՄ եւ այլ միջազգային կազմակերպություններում լիարժեք կատարել Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունները եւ իրացնել անդամակցության ընձեռած բոլոր հնարավորությունները։
- Երկկողմանի կառուցողական եւ արդյունավետ համագործակցություն ենք ծավալելու ԱՄՆ-ի, Եվրամիության անդամ երկրների հետ։ Խաղաղությունը խթանելու, մեր ազգային շահերի պաշտպանության հրամայականից բխող երկխոսություն եւ փոխշահավետ արտաքին քաղաքականություն ենք վարելու Հնդկաստանի, Մերձավոր Արեւելքի երկրների, Կանադայի, Հարավային Ամերիկայի, Ճապոնիայի եւ այլ երկրների հետ:
- Նոր թափով աշխատելու ենք Վրաստան-Հայաստան-Իրան էլեկտրա էներգետիկ հարթակի ձեւավորման ուղղությամբ՝ ապահովելով Հայաստանում արտադրված էլեկտրաէներգիայի ավելցուկի արտահանումը տարածաշրջանի այլ երկրներ:
- Քաջարանի թունելի կառուցումը եւ Հյուսիս-հարավ ճանապարհի հարավային հատվածի շինարարությունը ունենալու են ռազմավարական նշանակություն։ Մենք այն դիտարկում ենք Իրանի հետ սահմանին ազատ տնտեսական գոտու եւ Իրան-ԵԱՏՄ հարաբերությունների համատեքստում։ Նման ենթակառուց վածքային լուծումները կխթանեն Պարսից ծոցի եւ սեւծովյան նավահանգիստների միջեւ ավտոմոբիլային փոխադրումները:
- Աջակցելու ենք հաղորդակցության զարգացման այն նախագծերին, որոնք նպաստում են տարածաշրջանում ապրանքաշրջանառությանը եւ սպասարկում են Հայաստանի ազգային-պետական շահերը. օրինակ՝ Ռուսաստանի եւ Վրաստանի միջեւ թունելի շինարարությունը։ Մենք պետք է նպաստենք Վրաստանի եւ Աբխազիայի միջեւ տրանսպորտային հաղորդակցության բացմանը։
- Այս բոլոր գաղափարները անհրաժեշտաբար պետք է փոխկապակցվեն գլոբալ համագործակցության եւ աշխարհում առեւտրային գործընկերության զարգացման Չինաստանի կառավարության «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» գաղափարի շրջանակներին:
«Հայաստան» դաշինք
ՄԻՀԱԿ-Միասնական Հայրենիք Կուսակցություն
Արտաքին հարաբերություններ
- Հայաստանի Հանրապետության արտաքին հարաբերությունները պետք է կառուցվեն հիմքում ունենալով երկու հիմնական ելակետ՝ պետական շահ և միջազգային գործող իրավունք։ Հայաստանը պետք է հստակեցնի իր իրավունքների և պարտականությունների տիրույթը, որի շրջանակներում պետք է դիտարկվեն և լուծվեն հնարավոր բոլոր հարցերը։ Կուսակցության գործունեության արտաքին քաղաքականությունը ուղղված է աշխարհասփյուռ հայերի համախմբման, նրանց անվտանգության ապահովման, Հայաստան-Սփյուռք կապի ամրապնդման, սփյուռքում բնակվող հայ մարդու, հայ ընտանիքի հայաստանակենտրոն գործունեության ապահովմանն եւ ամրապնդմանը։
- Արցախի հարցը չենք դիտարկում որպես նախկին Ադրբեջանի Խորհրդային Հանրապետության տարածքում տեղի ունեցող ներպետական հակամարտություն։ Գտնում ենք, որ Արցախի շուրջ հակամարտության հիմքում ընկած է ազգային ինքնորոշման իրավունքը՝ որի խոսուն վկաներն են Արցախն հայերով բնակեցված լինելու բազմադարյա իրողություններն եւ հայկական մշակույթային կոթողները եւ հետեւաբար նախկին Խորհրդային Միության տարածքում պետությունների ճանաչման Եվրոպական խորհրդի 1991թ-ին որդեգրված սկզբունքներից հետ կանգնելու անարդար որոշումները, որոնք Ադրբեջանին Արցախի ժողովրդի դեմ լեգալ ուժ կիրառելու իրավունք են տվել։ Եվ, հետևաբար, արտաքին քաղաքականության մարտահրավեր Ենք դիտարկում Ադրբեջանին այդ իրավունքից զրկելը։
- Որպես Հայաստանի առանձնահատկություն ենք դիտարկում այն հանգամանքը, որ Արցախյան պատերազմից հետո երկիրրը դարձել է տարածաշրջանային անվտանգության արտահանող։ Մյուս առանձնահատկությունը երկրի աշխարհագրական դիրքն է, որը տարբեր հակասական շահեր ունեցող տարածաշրջանում մեծ քաղաքական կշիռ և քաղաքական հարցերում մանևրելու հնարավորություն է տալիս պետությանը։ Հաջորդ առաջանձնահատկությունը պատմականորեն ձևավորված մեծ Սփյուռքն է, որը պետական շահի առաջխաղացման գործում կարող է էական ազդեցություն ունենալ։
- Գտնում ենք, որ պետք է վերանայել Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև կնքված պայմանագրերը՝ ի շահ Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության։ Սա առաջին հերթին վերաբերում է սահմանապահ զորքերի ծառայության ռեժիմին և կարգավիճակին։ Նույնը կարելի է ասել ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի գործունեության ռեժիմի և կարգավիճակի մասին։
- հարևաններին չենք կարող փոխել, և բարիդրացիական հարաբերություններն այլընտրանք չունեն։ Այսպիսի քաղաքականությունը պետք է ելնի այն տրամաբանությունից, որ յուրաքանչյուր սերունդ մյուսներին պետք է փոխանցի ավելի ապահով ֆիզիկական տարածք։
Արտաքին հարաբերություններ
«Հայաստան» դաշինք
- Հայաստանը՝ ՌԴ հետ կվերագործարկի փոխհարաբերությունները բոլոր ուղղություններով եւ տարածաշրջանային մարտահրավերներին համահունչ, կձեւավորի զարգացման նոր ուղղություններ։
- Խորացնելու եւ ընդլայնելու ենք ռազմավարական գործընկերությունը Վրաստանի Հանրապետության հետ, որպես անմիջական հարեւանի եւ աշխարհաքաղաքական ընդհանուր շահեր ունեցող երկրի։ Վրաստանը բարեկամ երկիր է, ուր իրացվում են ջավախահայության ազգային ինքնությունը պահպանելու եւ զարգանալու լիարժեք հնարավորություններ։
- Ամրապնդվելու են եւ որակական նոր հանգրվանի են հասցվելու Իրանի հետ համագործակցության եւ գործընկերության հարաբերությունները։
- Որակական նոր մակարդակի է հասցվելու Չինաստանի հետ համագործակ ցությունը, այդ թվում՝ տարածաշրջանային փոխգործակցության համար տեքստում։
- Շարունակելու ենք՝ ՄԱԿ, ԱՊՀ, ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ, ԵԱՀԿ, ԵԽ, ԵՄ եւ այլ միջազգային կազմակերպություններում լիարժեք կատարել Հայաստանի ստանձնած պարտավորությունները եւ իրացնել անդամակցության ընձեռած բոլոր հնարավորությունները։
- Երկկողմանի կառուցողական եւ արդյունավետ համագործակցություն ենք ծավալելու ԱՄՆ-ի, Եվրամիության անդամ երկրների հետ։ Խաղաղությունը խթանելու, մեր ազգային շահերի պաշտպանության հրամայականից բխող երկխոսություն եւ փոխշահավետ արտաքին քաղաքականություն ենք վարելու Հնդկաստանի, Մերձավոր Արեւելքի երկրների, Կանադայի, Հարավային Ամերիկայի, Ճապոնիայի եւ այլ երկրների հետ:
- Նոր թափով աշխատելու ենք Վրաստան-Հայաստան-Իրան էլեկտրա էներգետիկ հարթակի ձեւավորման ուղղությամբ՝ ապահովելով Հայաստանում արտադրված էլեկտրաէներգիայի ավելցուկի արտահանումը տարածաշրջանի այլ երկրներ:
- Քաջարանի թունելի կառուցումը եւ Հյուսիս-հարավ ճանապարհի հարավային հատվածի շինարարությունը ունենալու են ռազմավարական նշանակություն։ Մենք այն դիտարկում ենք Իրանի հետ սահմանին ազատ տնտեսական գոտու եւ Իրան-ԵԱՏՄ հարաբերությունների համատեքստում։ Նման ենթակառուց վածքային լուծումները կխթանեն Պարսից ծոցի եւ սեւծովյան նավահանգիստների միջեւ ավտոմոբիլային փոխադրումները:
- Աջակցելու ենք հաղորդակցության զարգացման այն նախագծերին, որոնք նպաստում են տարածաշրջանում ապրանքաշրջանառությանը եւ սպասարկում են Հայաստանի ազգային-պետական շահերը. օրինակ՝ Ռուսաստանի եւ Վրաստանի միջեւ թունելի շինարարությունը։ Մենք պետք է նպաստենք Վրաստանի եւ Աբխազիայի միջեւ տրանսպորտային հաղորդակցության բացմանը։
- Այս բոլոր գաղափարները անհրաժեշտաբար պետք է փոխկապակցվեն գլոբալ համագործակցության եւ աշխարհում առեւտրային գործընկերության զարգացման Չինաստանի կառավարության «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» գաղափարի շրջանակներին:
ՄԻՀԱԿ-Միասնական Հայրենիք Կուսակցություն
- Հայաստանի Հանրապետության արտաքին հարաբերությունները պետք է կառուցվեն հիմքում ունենալով երկու հիմնական ելակետ՝ պետական շահ և միջազգային գործող իրավունք։ Հայաստանը պետք է հստակեցնի իր իրավունքների և պարտականությունների տիրույթը, որի շրջանակներում պետք է դիտարկվեն և լուծվեն հնարավոր բոլոր հարցերը։ Կուսակցության գործունեության արտաքին քաղաքականությունը ուղղված է աշխարհասփյուռ հայերի համախմբման, նրանց անվտանգության ապահովման, Հայաստան-Սփյուռք կապի ամրապնդման, սփյուռքում բնակվող հայ մարդու, հայ ընտանիքի հայաստանակենտրոն գործունեության ապահովմանն եւ ամրապնդմանը։
- Արցախի հարցը չենք դիտարկում որպես նախկին Ադրբեջանի Խորհրդային Հանրապետության տարածքում տեղի ունեցող ներպետական հակամարտություն։ Գտնում ենք, որ Արցախի շուրջ հակամարտության հիմքում ընկած է ազգային ինքնորոշման իրավունքը՝ որի խոսուն վկաներն են Արցախն հայերով բնակեցված լինելու բազմադարյա իրողություններն եւ հայկական մշակույթային կոթողները եւ հետեւաբար նախկին Խորհրդային Միության տարածքում պետությունների ճանաչման Եվրոպական խորհրդի 1991թ-ին որդեգրված սկզբունքներից հետ կանգնելու անարդար որոշումները, որոնք Ադրբեջանին Արցախի ժողովրդի դեմ լեգալ ուժ կիրառելու իրավունք են տվել։ Եվ, հետևաբար, արտաքին քաղաքականության մարտահրավեր Ենք դիտարկում Ադրբեջանին այդ իրավունքից զրկելը։
- Որպես Հայաստանի առանձնահատկություն ենք դիտարկում այն հանգամանքը, որ Արցախյան պատերազմից հետո երկիրրը դարձել է տարածաշրջանային անվտանգության արտահանող։ Մյուս առանձնահատկությունը երկրի աշխարհագրական դիրքն է, որը տարբեր հակասական շահեր ունեցող տարածաշրջանում մեծ քաղաքական կշիռ և քաղաքական հարցերում մանևրելու հնարավորություն է տալիս պետությանը։ Հաջորդ առաջանձնահատկությունը պատմականորեն ձևավորված մեծ Սփյուռքն է, որը պետական շահի առաջխաղացման գործում կարող է էական ազդեցություն ունենալ։
- Գտնում ենք, որ պետք է վերանայել Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև կնքված պայմանագրերը՝ ի շահ Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության։ Սա առաջին հերթին վերաբերում է սահմանապահ զորքերի ծառայության ռեժիմին և կարգավիճակին։ Նույնը կարելի է ասել ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի գործունեության ռեժիմի և կարգավիճակի մասին։
- հարևաններին չենք կարող փոխել, և բարիդրացիական հարաբերություններն այլընտրանք չունեն։ Այսպիսի քաղաքականությունը պետք է ելնի այն տրամաբանությունից, որ յուրաքանչյուր սերունդ մյուսներին պետք է փոխանցի ավելի ապահով ֆիզիկական տարածք։