- Ֆինանսական, այդ թվում՝ բանկային եւ ապահովագրական ոլորտներում ապահովվելու են արդյունավետ աշխատելու անհրաժեշտ պայմաններ՝ հատկապես բանկային գաղտնիքի առումով:
- Վերացվելու են ՓՄՁ զարգացման համար առկա խոչընդոտները. մասնավորապես, բարձրացվելու է առեւտրի, ծառայությունների եւ արտա դրության ոլորտի համար՝ ՓՄՁ «Շրջանառության հարկի» շեմը, այնուհետեւ անցնելու ենք ՓՄՁ-ների համար մեկ հարկատեսակի (օրինակ՝ միայն շրջանառության հարկի կամ հաստատագրված վճարների) սահմանմանը։
- Չխախտելով պետական գնումների մրցույթների գործընթացում ՀՀ ստանձնած միջազգային պարտավորությունները՝ նախապատվությունը տրվելու է հայկական արտադրության ապրանքներին, հատկապես՝ ռազմավարական եւ անվտանգային նշանակություն ունեցող ոլորտներում։
- Գործադրվելու է հարկային խրախուսող քաղաքականություն։ Հարկերը պետք է ոչ թե հավաքագրվեն, այլ վճարվեն ըստ օրենքի։ Տեղական արտադրանքի մրցունակության բարձրացման բաղադրիչներից մեկն էլ հարկային օրենսդրությունն է: Այն պետք է ստեղծի օտար մրցակիցների համեմատ ավելի մրցունակ արտադրանք թողարկելու հնարավորություններ։ Նաեւ պետք է բացառվեն արտահանմանը խոչընդոտող եւ լրացուցիչ վարչարարություն ստեղծող դրույթները:
- Հավաքագրումից՝ պարտադիր վճարման ռեժիմին անցնելուն հասնելու ենք Պետական բյուջեի ծախսերի արդյունավետության շեշտակի բարձրացման միջոցով: Այն է` Հայաստանի Հանրապետության յուրաքանչյուր քաղաքացի իր առօրյա կյանքում համոզվելու է, որ իր վճարած հարկերը ծախսվում են առավելագույնս արդյունավետ եւ նպատակային:
- Լրացուցիչ քննարկելու ենք շուկայական արժեքներին մոտարկված կադաստրային արժեքներից անշարժ գույքի հարկի գանձման մոտեցումը՝ հիմքում դնելով սոցիալական արդարության սկզբունքը, հանրային շահը եւ բնակչության եկամուտները։
- Վերացվելու են նախքան ստուգման ակտերը անբողոքարկելի դառնալը, դրանցում արձանագրված պարտավորությունների առնչությամբ քրեական գործերի հարուցման ներկա արատավոր պրակտիկան։
- Ներդրումների խթանման նպատակով վերանայվելու է հարկման համակարգը բացառելով հարկային բեռի անարդար ավելացումը:
- Ստեղծվելու են բարենպաստ պայմաններ ընտանեկան միկրոբիզնեսի համար:
- Գործադրվելու են լայն մասնակցային տնտեսական եւ սոցիալական ձեռներեցությանն ուղղված քաղաքականություններ:
«Հայաստան» դաշինք
«Հայ Ազգային Կոնգրես»
Հարկային և մաքսային քաղաքականություն
- Առաջիկա երեք տարիներին հասնել Հարկեր/ՀՆԱ 23 տոկոսի, իսկ հինգ տարվա կտրվածքով՝ մինչեւ 25 տոկոսի հարաբերակցությանը։
- Վարել արտահանման խրախուսման հարկաբյուջետային եւ դրամավարկային քաղաքականություն։
- Վարել դրամավարկային այնպիսի քաղաքականություն, որը բացառում է դրամի արհեստական արժեւորումը եւ ուղղված է արտահանման խրախուսմանը:
- Առաջիկա 10-15 տարիներին հյուրանոցների կառուցումը ազատել հարկերից, իսկ գործունեության առաջին 5 տարիների համար սահմանել նվազագույն հարկեր։
- Լիովին պարզեցնել հարկային եւ մաքսային համակարգը, հարկատեսակների թիվը 15-ից իջեցնել 6-ի (շահութահարկ, եկամտահարկ, ակցիզային հարկ, ավելացված արժեքի հարկ, տեղական հարկ, ինչպես նաեւ մաքսատուրք): Շրջանառության հարկը կիրառել միայն որպես փոխարինող հարկ:
- Նախատեսել Ավելացված արժեքի հարկի աստիճանական` պետական եկամուտների աճին համամասնորեն իջեցում մինչեւ 15 տոկոս: Սահմանել, որ արտահանվող ապրանքների ու ծառայությունների համար վճարված ԱԱՀ-ի` պետության կողմից վերադարձի ուշացումը ենթակա է տուգանքի: ԱԱՀ-ի հաշվարկումն ու վճարումը կախվածության մեջ դնել ոչ թե ապրանքների ներկրման փաստից, այլ գործունեության արդյունքներից: Սպասարկման ծառայությունները ազատել ԱԱՀ-ից, նրանց համար սահմանելով հարկման այլ կարգ:
- Մաքսային հսկիչ գները սահմանել նվազագույն սակագնով:
- Բացառել տնտեսվարողներին շրջանառու միջոցներից զրկող գերավճարների գանձման պրակտիկան:
- Առնվազն 10 անգամ կրճատել գործունեության թույլտվություն ստանալու տեսակների ցանկը։
- Ներդրումների խրախուսման նպատակով, 1-5 միլիոն ԱՄՆ դոլարի հասնող ներդրում կատարած ընկերություններին 2 տարով, իսկ 5 միլիոնից ավելի ներդրում կատարածներին՝ 5 տարով ազատել շահութահարկից: Վերաներդրվող շահույթը նույնպես ազատել շահութահարկից: Ինովացիոն բիզնեսն ազատել շահութահարկից առաջին 2 տարիների համար, հետագա 5 տարիներին այդ գումարները բյուջե մուծելու պայմանով։ Հիմնել օտարերկրյա ներդրողներին ՀՀ-ում ուղղորդող պետական֊մասնավոր ընկերություն եւ հստակեցնել տարբեր կառույցների (ANIF, Enterprice Armenia) գործառույթները։
- Կասեցնել տնտեսական հանցագործությունների քրեականացման գործընթացը։
- Էապես կրճատել ստվերային տնտեսությունը
- Առաջիկա երեք տարիներին հասնել Հարկեր/ՀՆԱ 23 տոկոսի, իսկ հինգ տարվա կտրվածքով՝ մինչեւ 25 տոկոսի հարաբերակցությանը։
- Վարել արտահանման խրախուսման հարկաբյուջետային եւ դրամավարկային քաղաքականություն։
- Ստեղծել արտահանման զարգացման նախարարություն, որի գլխավոր խնդիրները կլինեն համաշխարհային տնտեսության զարգացման միտումների վերլուծությունը, տեղական արտադրանքի իրացման շուկաների ուսումնասիրությունը, խորհրդատվությունների տրամադրումը, արտահանման խթանման օրենսդրական նախագծերի մշակումը:
Հարկային և մաքսային քաղաքականություն
«Հայաստան» դաշինք
- Ֆինանսական, այդ թվում՝ բանկային եւ ապահովագրական ոլորտներում ապահովվելու են արդյունավետ աշխատելու անհրաժեշտ պայմաններ՝ հատկապես բանկային գաղտնիքի առումով:
- Վերացվելու են ՓՄՁ զարգացման համար առկա խոչընդոտները. մասնավորապես, բարձրացվելու է առեւտրի, ծառայությունների եւ արտա դրության ոլորտի համար՝ ՓՄՁ «Շրջանառության հարկի» շեմը, այնուհետեւ անցնելու ենք ՓՄՁ-ների համար մեկ հարկատեսակի (օրինակ՝ միայն շրջանառության հարկի կամ հաստատագրված վճարների) սահմանմանը։
- Չխախտելով պետական գնումների մրցույթների գործընթացում ՀՀ ստանձնած միջազգային պարտավորությունները՝ նախապատվությունը տրվելու է հայկական արտադրության ապրանքներին, հատկապես՝ ռազմավարական եւ անվտանգային նշանակություն ունեցող ոլորտներում։
- Գործադրվելու է հարկային խրախուսող քաղաքականություն։ Հարկերը պետք է ոչ թե հավաքագրվեն, այլ վճարվեն ըստ օրենքի։ Տեղական արտադրանքի մրցունակության բարձրացման բաղադրիչներից մեկն էլ հարկային օրենսդրությունն է: Այն պետք է ստեղծի օտար մրցակիցների համեմատ ավելի մրցունակ արտադրանք թողարկելու հնարավորություններ։ Նաեւ պետք է բացառվեն արտահանմանը խոչընդոտող եւ լրացուցիչ վարչարարություն ստեղծող դրույթները:
- Հավաքագրումից՝ պարտադիր վճարման ռեժիմին անցնելուն հասնելու ենք Պետական բյուջեի ծախսերի արդյունավետության շեշտակի բարձրացման միջոցով: Այն է` Հայաստանի Հանրապետության յուրաքանչյուր քաղաքացի իր առօրյա կյանքում համոզվելու է, որ իր վճարած հարկերը ծախսվում են առավելագույնս արդյունավետ եւ նպատակային:
- Լրացուցիչ քննարկելու ենք շուկայական արժեքներին մոտարկված կադաստրային արժեքներից անշարժ գույքի հարկի գանձման մոտեցումը՝ հիմքում դնելով սոցիալական արդարության սկզբունքը, հանրային շահը եւ բնակչության եկամուտները։
- Վերացվելու են նախքան ստուգման ակտերը անբողոքարկելի դառնալը, դրանցում արձանագրված պարտավորությունների առնչությամբ քրեական գործերի հարուցման ներկա արատավոր պրակտիկան։
- Ներդրումների խթանման նպատակով վերանայվելու է հարկման համակարգը բացառելով հարկային բեռի անարդար ավելացումը:
- Ստեղծվելու են բարենպաստ պայմաններ ընտանեկան միկրոբիզնեսի համար:
- Գործադրվելու են լայն մասնակցային տնտեսական եւ սոցիալական ձեռներեցությանն ուղղված քաղաքականություններ:
«Հայ Ազգային Կոնգրես»
- Առաջիկա երեք տարիներին հասնել Հարկեր/ՀՆԱ 23 տոկոսի, իսկ հինգ տարվա կտրվածքով՝ մինչեւ 25 տոկոսի հարաբերակցությանը։
- Վարել արտահանման խրախուսման հարկաբյուջետային եւ դրամավարկային քաղաքականություն։
- Վարել դրամավարկային այնպիսի քաղաքականություն, որը բացառում է դրամի արհեստական արժեւորումը եւ ուղղված է արտահանման խրախուսմանը:
- Առաջիկա 10-15 տարիներին հյուրանոցների կառուցումը ազատել հարկերից, իսկ գործունեության առաջին 5 տարիների համար սահմանել նվազագույն հարկեր։
- Լիովին պարզեցնել հարկային եւ մաքսային համակարգը, հարկատեսակների թիվը 15-ից իջեցնել 6-ի (շահութահարկ, եկամտահարկ, ակցիզային հարկ, ավելացված արժեքի հարկ, տեղական հարկ, ինչպես նաեւ մաքսատուրք): Շրջանառության հարկը կիրառել միայն որպես փոխարինող հարկ:
- Նախատեսել Ավելացված արժեքի հարկի աստիճանական` պետական եկամուտների աճին համամասնորեն իջեցում մինչեւ 15 տոկոս: Սահմանել, որ արտահանվող ապրանքների ու ծառայությունների համար վճարված ԱԱՀ-ի` պետության կողմից վերադարձի ուշացումը ենթակա է տուգանքի: ԱԱՀ-ի հաշվարկումն ու վճարումը կախվածության մեջ դնել ոչ թե ապրանքների ներկրման փաստից, այլ գործունեության արդյունքներից: Սպասարկման ծառայությունները ազատել ԱԱՀ-ից, նրանց համար սահմանելով հարկման այլ կարգ:
- Մաքսային հսկիչ գները սահմանել նվազագույն սակագնով:
- Բացառել տնտեսվարողներին շրջանառու միջոցներից զրկող գերավճարների գանձման պրակտիկան:
- Առնվազն 10 անգամ կրճատել գործունեության թույլտվություն ստանալու տեսակների ցանկը։
- Ներդրումների խրախուսման նպատակով, 1-5 միլիոն ԱՄՆ դոլարի հասնող ներդրում կատարած ընկերություններին 2 տարով, իսկ 5 միլիոնից ավելի ներդրում կատարածներին՝ 5 տարով ազատել շահութահարկից: Վերաներդրվող շահույթը նույնպես ազատել շահութահարկից: Ինովացիոն բիզնեսն ազատել շահութահարկից առաջին 2 տարիների համար, հետագա 5 տարիներին այդ գումարները բյուջե մուծելու պայմանով։ Հիմնել օտարերկրյա ներդրողներին ՀՀ-ում ուղղորդող պետական֊մասնավոր ընկերություն եւ հստակեցնել տարբեր կառույցների (ANIF, Enterprice Armenia) գործառույթները։
- Կասեցնել տնտեսական հանցագործությունների քրեականացման գործընթացը։
- Էապես կրճատել ստվերային տնտեսությունը
- Առաջիկա երեք տարիներին հասնել Հարկեր/ՀՆԱ 23 տոկոսի, իսկ հինգ տարվա կտրվածքով՝ մինչեւ 25 տոկոսի հարաբերակցությանը։
- Վարել արտահանման խրախուսման հարկաբյուջետային եւ դրամավարկային քաղաքականություն։
- Ստեղծել արտահանման զարգացման նախարարություն, որի գլխավոր խնդիրները կլինեն համաշխարհային տնտեսության զարգացման միտումների վերլուծությունը, տեղական արտադրանքի իրացման շուկաների ուսումնասիրությունը, խորհրդատվությունների տրամադրումը, արտահանման խթանման օրենսդրական նախագծերի մշակումը: