- Մինչև 2023 թվականը ներդնել առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգը և ապահովել հիմնական ծառայությունների հասանելիությունը Հայաստանի Հանրապետության բոլոր քաղաքացիների համար: Հասանելի դարձնել արտահիվանդանոցային դեղորայքի, ինչպես նաև հատուկ և դժվարամատչելի ախտորոշիչ հետազոտությունների փաթեթ։ Ընդգրկել պարտադիր բժշկական զննումների փաթեթներ ռիսկային տարբեր խմբերի համար: Ներդնել բժշկական օգնության որակի վերահսկման գործուն մեխանիզմներ ապահովագրական համակարգի արդյունավետ կիրարկման համար։
- Իրականացնել անվճար կանխարգելիչ բժշկական հետազոտություններ մայրական և մանկական առողջությունը պահպանելու համար: Ներառել նաև դեռահասների համար անվճար սկրինիգիների հետազոտությունները՝ վերարտադրողական առողջության խնդիրների հայտնաբերման և բուժման նպատակով: Անպտղության վաղ հայտնաբերման և հաղթահարման, ինչպես նաև հղիության վաղ շրջանում լրացուցիչ հետազոտությունների իրականացումը՝ միտված մոր և մանկան մոտ առկա խնդիրների բացահայտմանը, դարձնելու ենք անվճար և ընդլայնելու ենք ծառայությունների ցանկը:
- Ընդլայնել նաև ոչ վարակիչ հիվանդությունների անվճար սկրինինգային հետազոտությունները և ռիսկային խմբերի մեջ գտնվող յուրաքանչյուր քաղաքացի կարողանա անցնել անվճար հետազոտություն քաղցկեղային, սիրտ-անոթային, շաքարային դիաբետով պայմանավորված հիվանդությունների վաղ հայտնաբերման և բուժման նպատակով:
- Մինչև 2023 թվականը ներդնել էլեկտրոնային առողջապահության ամբողջական համակարգը: Քաղաքացիներին էլեկտրոնային հարթակում հասանելի կլինեն իրենց բժշկական տվյալները: Էլեկտրոնային համակարգի միջոցով հնարավոր կլինի առցանց հերթագրվել բժշկական հաստատությունում ծառայություն ստանալու նպատակով, էլեկտրոնային դեղատոմսով դեղատներից ստանալ նշանակված դեղորայքը, անաշխատունակության թերթիկի փոխանցման գործընթացը գործատուին կազմակերպել ինքնաշխատ, ստանալ ստանդարտ բժշկական տեղեկանքները: Բժշկական հետազոտությունների էլեկտրոնային տվյալները հնարավոր կլինի օգտագործել տարբեր բժշկական հաստատություններ հաճախելիս:
- Ստեղծել ռեզերվային նյութատեխնիկական ռեսուրսներ, մասնագիտական ներուժ, անհրաժեշտ կարողություններ և դրանց ծավալման ու մոբիլիզացիայի գործուն համակարգեր` արտակարգ իրավիճակներում առողջապահական համակարգի անխափան գործառնելու համար:
- Շարունակել առողջության առաջնային պահպանման ծառայությունների զարգացումը: Իրականացնել կապիտալ ծախսեր շենքային և նյութատեխնիկական պայմանների բարելավման համար, բարձրացնել այս օղակի աշխատողների աշխատավարձերը մինչև 50%՝ ըստ ցուցաբերած արդյունքների: Յուրաքանչյուր տարի իրականացնելու ենք բուժաշխատողների շարունակական մասնագիտական առցանց ու անցանց վերապատրաստման դասընթացներ:
- Ապահովել առողջապահական համակարգի համաչափ տարածքային զարգացում։ Բոլոր մարզերի 50 բուժհաստատություններում բարելավելու ենք շենքային պայմանները և վերազինելու ենք անհրաժեշտ սարքավորումներով:
- Մինչև 2025 թվականը ներդնել բժշկական կազմակերպությունների ակրեդիտացման և բուժաշխատողների լիցենզավորման համակարգեր:
- Նախադպրոցական տարիքից սկսած խրախուսելու ենք ֆիզիկական զարգացման և առողջ ապրելակերպի ծրագրերը` ստեղծելով քաղաքացիների կողմից իրազեկված վարքաբանական որոշումների ընդունման միջավայր:
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն
«Պատիվ ունեմ» դաշինք
Առողջապահություն
Առողջապահության ոլորտում քաղաքականության խնդիրները պետք է լինեն՝
- բնակչության առողջ ապրելակերպի խթանումը,
- կադրերի պատրաստումն ու համակարգը բարձրորակ կադրերով ապահովումը,
- հիվանդությունների վաղ հայտնաբերումն ու կանխարգելումը,
- վարակիչ հիվանդությունների առաջացումն ու տարածումը կանխարգելող արդյունավետ համակարգի ներդրումը,որակյալ, ժամանակակից, համապարփակ բժշկական ծառայությունների մատուցումը,
- առողջապահության առաջնային օղակի բուժհաստատությունների արմատական բարեփոխում, այդ թվում՝ կազմակերպաիրավական և սեփականության ձևերի, ֆինանսավորման և կառավարման եղանակների, գործառութային ծանրաբեռնվածության և մատուցվող ծառայությունների վերանայում,
- կանխարգելիչ ծառայությունների մատուցման լայն ցանցի ստեղծում և բնակչության, հատկապես՝ խոցելի խմբերի (երեխաներ, տարեցներ, քրոնիկ հիվանդություն ունեցողներ և այլն) ներկայացուցիչների, պարբերական հետազոտությունների իրականացում
- առաջնային օղակում ծառայությունների հասանելիության և մատչելիության ապահովում, կարիքավոր անձանց համար աջակցության ճկուն մեխանիզմների ներդրում
- արդիականացնել բուժհաստատություններն ու մատուցվող ծառայությունները, ընդլայնել առողջապահական ծառայությունների աշխարհագրությունը
- գործող բուժհաստատությունների տեխնիկական վերազինում և արդիականացում,
- նոր բուժհաստատությունների ստեղծում այն տրամաբանությամբ, որ քաղաքացիների համար հիմնական առողջապահական ծառայությունները լինեն հասանելի ու մատչելի,
- բարձրորակ կադրերի պատրաստում և ներգրավում,
- մրցունակ ծառայությունների տրամադրում և պետության աջակցությամբ առողջապահական ծառայությունների արտահանում, հատկապես` բուժառուներիներգրավում Հյուսիսային Կովկասից, Մերձավոր և Միջին Արևելքից, Կենտրոնական և Հարավային Ասիայից։
- առողջապահական ծառայությունների մատուցման ոլորտում պետության միջամտության և մասնակցության աստիճանական նվազմանը
- առողջապահական ծառայությունների ձեռքբերման գործառույթը շահառուին (սոցիալական աշխատող, համայնք, առողջապահության առաջնային օղակ) մոտեցնելուն,
- քաղաքացիների շրջանում պրոակտիվ վարքագծի խթանմանը, հատկապես` հիվանդությունների վաղ հայտնաբերման և կանխարգելման փուլում (առողջության ապահովագրության ինստիտուտի ներդրման, պետության այլ ծառայություններից օգտվողների համար պարտադիրության սկզբունքի կիրառման և այլ եղանակներով),
- այնպիսի ենթակառուցվածքների ստեղծմանը, որոնք կապահովեն բուժծառայությունների պատշաճ, ժամանակին և լիարժեք մատուցմանը
- առանձին հիվանդությունների բուժման կամ հաղթահարման, բնակչության խոցելի ու կարիքավոր խմբերի ներկայացուցիչներին պատշաճ ծառայություններ մատուցելու գործում քաղաքացիական հասարակության, համայնքների և մասնավոր հատվածի կարողությունների ներգրավմանը
- բժշկագիտության, բժշկական կրթության և դեղագործության ոլորտում գործարար միջավայրի բարելավմանը։
Առողջապահություն
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցություն
- Մինչև 2023 թվականը ներդնել առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգը և ապահովել հիմնական ծառայությունների հասանելիությունը Հայաստանի Հանրապետության բոլոր քաղաքացիների համար: Հասանելի դարձնել արտահիվանդանոցային դեղորայքի, ինչպես նաև հատուկ և դժվարամատչելի ախտորոշիչ հետազոտությունների փաթեթ։ Ընդգրկել պարտադիր բժշկական զննումների փաթեթներ ռիսկային տարբեր խմբերի համար: Ներդնել բժշկական օգնության որակի վերահսկման գործուն մեխանիզմներ ապահովագրական համակարգի արդյունավետ կիրարկման համար։
- Իրականացնել անվճար կանխարգելիչ բժշկական հետազոտություններ մայրական և մանկական առողջությունը պահպանելու համար: Ներառել նաև դեռահասների համար անվճար սկրինիգիների հետազոտությունները՝ վերարտադրողական առողջության խնդիրների հայտնաբերման և բուժման նպատակով: Անպտղության վաղ հայտնաբերման և հաղթահարման, ինչպես նաև հղիության վաղ շրջանում լրացուցիչ հետազոտությունների իրականացումը՝ միտված մոր և մանկան մոտ առկա խնդիրների բացահայտմանը, դարձնելու ենք անվճար և ընդլայնելու ենք ծառայությունների ցանկը:
- Ընդլայնել նաև ոչ վարակիչ հիվանդությունների անվճար սկրինինգային հետազոտությունները և ռիսկային խմբերի մեջ գտնվող յուրաքանչյուր քաղաքացի կարողանա անցնել անվճար հետազոտություն քաղցկեղային, սիրտ-անոթային, շաքարային դիաբետով պայմանավորված հիվանդությունների վաղ հայտնաբերման և բուժման նպատակով:
- Մինչև 2023 թվականը ներդնել էլեկտրոնային առողջապահության ամբողջական համակարգը: Քաղաքացիներին էլեկտրոնային հարթակում հասանելի կլինեն իրենց բժշկական տվյալները: Էլեկտրոնային համակարգի միջոցով հնարավոր կլինի առցանց հերթագրվել բժշկական հաստատությունում ծառայություն ստանալու նպատակով, էլեկտրոնային դեղատոմսով դեղատներից ստանալ նշանակված դեղորայքը, անաշխատունակության թերթիկի փոխանցման գործընթացը գործատուին կազմակերպել ինքնաշխատ, ստանալ ստանդարտ բժշկական տեղեկանքները: Բժշկական հետազոտությունների էլեկտրոնային տվյալները հնարավոր կլինի օգտագործել տարբեր բժշկական հաստատություններ հաճախելիս:
- Ստեղծել ռեզերվային նյութատեխնիկական ռեսուրսներ, մասնագիտական ներուժ, անհրաժեշտ կարողություններ և դրանց ծավալման ու մոբիլիզացիայի գործուն համակարգեր` արտակարգ իրավիճակներում առողջապահական համակարգի անխափան գործառնելու համար:
- Շարունակել առողջության առաջնային պահպանման ծառայությունների զարգացումը: Իրականացնել կապիտալ ծախսեր շենքային և նյութատեխնիկական պայմանների բարելավման համար, բարձրացնել այս օղակի աշխատողների աշխատավարձերը մինչև 50%՝ ըստ ցուցաբերած արդյունքների: Յուրաքանչյուր տարի իրականացնելու ենք բուժաշխատողների շարունակական մասնագիտական առցանց ու անցանց վերապատրաստման դասընթացներ:
- Ապահովել առողջապահական համակարգի համաչափ տարածքային զարգացում։ Բոլոր մարզերի 50 բուժհաստատություններում բարելավելու ենք շենքային պայմանները և վերազինելու ենք անհրաժեշտ սարքավորումներով:
- Մինչև 2025 թվականը ներդնել բժշկական կազմակերպությունների ակրեդիտացման և բուժաշխատողների լիցենզավորման համակարգեր:
- Նախադպրոցական տարիքից սկսած խրախուսելու ենք ֆիզիկական զարգացման և առողջ ապրելակերպի ծրագրերը` ստեղծելով քաղաքացիների կողմից իրազեկված վարքաբանական որոշումների ընդունման միջավայր:
«Պատիվ ունեմ» դաշինք
Առողջապահության ոլորտում քաղաքականության խնդիրները պետք է լինեն՝
- բնակչության առողջ ապրելակերպի խթանումը,
- կադրերի պատրաստումն ու համակարգը բարձրորակ կադրերով ապահովումը,
- հիվանդությունների վաղ հայտնաբերումն ու կանխարգելումը,
- վարակիչ հիվանդությունների առաջացումն ու տարածումը կանխարգելող արդյունավետ համակարգի ներդրումը,որակյալ, ժամանակակից, համապարփակ բժշկական ծառայությունների մատուցումը,
- առողջապահության առաջնային օղակի բուժհաստատությունների արմատական բարեփոխում, այդ թվում՝ կազմակերպաիրավական և սեփականության ձևերի, ֆինանսավորման և կառավարման եղանակների, գործառութային ծանրաբեռնվածության և մատուցվող ծառայությունների վերանայում,
- կանխարգելիչ ծառայությունների մատուցման լայն ցանցի ստեղծում և բնակչության, հատկապես՝ խոցելի խմբերի (երեխաներ, տարեցներ, քրոնիկ հիվանդություն ունեցողներ և այլն) ներկայացուցիչների, պարբերական հետազոտությունների իրականացում
- առաջնային օղակում ծառայությունների հասանելիության և մատչելիության ապահովում, կարիքավոր անձանց համար աջակցության ճկուն մեխանիզմների ներդրում
- արդիականացնել բուժհաստատություններն ու մատուցվող ծառայությունները, ընդլայնել առողջապահական ծառայությունների աշխարհագրությունը
- գործող բուժհաստատությունների տեխնիկական վերազինում և արդիականացում,
- նոր բուժհաստատությունների ստեղծում այն տրամաբանությամբ, որ քաղաքացիների համար հիմնական առողջապահական ծառայությունները լինեն հասանելի ու մատչելի,
- բարձրորակ կադրերի պատրաստում և ներգրավում,
- մրցունակ ծառայությունների տրամադրում և պետության աջակցությամբ առողջապահական ծառայությունների արտահանում, հատկապես` բուժառուներիներգրավում Հյուսիսային Կովկասից, Մերձավոր և Միջին Արևելքից, Կենտրոնական և Հարավային Ասիայից։
- առողջապահական ծառայությունների մատուցման ոլորտում պետության միջամտության և մասնակցության աստիճանական նվազմանը
- առողջապահական ծառայությունների ձեռքբերման գործառույթը շահառուին (սոցիալական աշխատող, համայնք, առողջապահության առաջնային օղակ) մոտեցնելուն,
- քաղաքացիների շրջանում պրոակտիվ վարքագծի խթանմանը, հատկապես` հիվանդությունների վաղ հայտնաբերման և կանխարգելման փուլում (առողջության ապահովագրության ինստիտուտի ներդրման, պետության այլ ծառայություններից օգտվողների համար պարտադիրության սկզբունքի կիրառման և այլ եղանակներով),
- այնպիսի ենթակառուցվածքների ստեղծմանը, որոնք կապահովեն բուժծառայությունների պատշաճ, ժամանակին և լիարժեք մատուցմանը
- առանձին հիվանդությունների բուժման կամ հաղթահարման, բնակչության խոցելի ու կարիքավոր խմբերի ներկայացուցիչներին պատշաճ ծառայություններ մատուցելու գործում քաղաքացիական հասարակության, համայնքների և մասնավոր հատվածի կարողությունների ներգրավմանը
- բժշկագիտության, բժշկական կրթության և դեղագործության ոլորտում գործարար միջավայրի բարելավմանը։