- Գիտությունը, կրթությունը եւ առողջապահությունը պետք է համընթաց լինեն տեխնոլոգիական առաջընթացի պահանջներին։ Անհրաժեշտ է գիտության եւ կրթության միջեւ ստեղծել ավելի սերտ ինստիտուցիոնալ կապ։ Պետք է խրախուսվի գիտահետազոտական գործունեության եւ դասավանդման համատեղումը` որպես գիտական արդյունքի կիրառելիության եւ կրթության որակի բարձրացման գործիք։
- Առանցքային նշանակություն ունի գիտության, կրթության եւ առողջապահության տեխնոլոգիական արդիականացումը եւ համապատասխանեցումը ժամանակակից մարտահրավերներին։ Խնդիրը հնարավոր չէ լուծել առանց կրթության համակարգի արմատական փոփոխության, որի գլխավոր նպատակը պետք է դառնա համապատասխան մեծազանգված եւ որակյալ մարդկային կապիտալի ձեւավորումը, ինչպես նաեւ ժամանակակից կրթական ծրագրերի ներդրումը։ Այդ առումով առանցքային նշանակություն է ստանում դասախոսական եւ ուսուցչական մասնագիտական ռեսուրսի շեշտակի զարգացման, իսկ որոշ դեպքերում՝ պարզապես վերստեղծմանն ուղղված ներդրումային ծրագրերի իրականացումը «վերապատրաստողներ` վերապատրաստողների համար» ինստիտուցիոնալ համակարգի ստեղծման հիման վրա։
- Գիտության ֆինանսավորումը սահմանել առնվազն ՀՆԱ–ի 1 տոկոսի չափով՝ տարեկան 0.2 % աճի միտումով։ Սահմանել բարձրագույն կրթության պետական ֆինանսավորման նվազագույն շեմ՝ ՀՆԱ–ի առնվազն 1 տոկոսի չափով, գիտության ֆինանսավորումը սահմանել առնվազն ՀՆԱ–ի 1 տոկոսի չափով՝ տարեկան 0.2 % աճի միտումով, աստիճանաբար հասցնելով 3 տոկոսի, իսկ հանրակրթության, միջին եւ նախնական մասնագիտական կրթության ծախսերը` ՀՆԱ–ի 3 տոկոսի չափով։
- Կրթության ոլորտում ապահովել ուսումնական հաստատությունն ընտրելու ազատություն՝ աստիճանաբար անցում կատարելով հավաստագրային ֆինանսավորման «գումարը հետեւում է սովորողին» սկզբունքով, պետության կողմից ֆինանսավորել ոչ թե բուժհիմնարկները, այլ քաղաքացիներին։
- Ուսուցիչների, դասախոսների, առողջապահական համակարգի աշխատողների մասնագիտական կարողությունների շարունակական զարգացման եւ տեխնոլոգիական առաջընթացի պահանջներին համապատասխանեցման նպատակով իրականացնել մասնագետների լայնածավալ վերապատրաստումների պետական ծրագրեր եւ ներդնել գործունեության անհատական լիցենզավորման համակարգ։
«Հայ Ազգային Կոնգրես»
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն
Կրթություն և գիտություն
- Կրթության բոլոր մակարդակների համար այնպիսի ազգային հայեցակարգի մշակում՝ դրանից բխող երկարաժամկետ ռազմավարությամբ, որը կունենա տևական շարունակականություն և ժառանգականություն՝ անկախ իշխանության փոփոխություններից, ազգային և համընդհանուր արժեքների վրա հիմնված լինելու և ժամանակակից կրթական միտումներին համահունչ լինելու շնորհիվ:
- Կրթության բոլոր ոլորտներում նախատեսվող փոփոխությունների և բարեփոխումների իրավական շրջանակների մշակում,
- Կրթական բոլոր մակարդակներին համընդհանուր, այդ թվով՝ կրթության առանձնահատուկ կարիքներ ունեցող սովորողների համար հասանելիության ապահովում՝ բոլոր խելամիտ հարմարեցումներով:
- Կրթության ոլորտի բոլոր հաստատությունների համար հավասար հնարավորությունների և պայմանների ապահովում՝ տարբերակված ֆինանսավորմամբ և համաչափ զարգացման տրամաբանությամբ:
- Կրթության բովանդակության շարունակական զարգացումն ապահովող մշակումներով կրթության շարունակականության ապահովում յուրաքանչյուր մակարդակին բնորոշ բովանդակության լիարժեք յուրացմամբ:
- Պետության մասնակցությունը կրթական հաստատությունների կառավարման գործառույթներին նվազեցում՝ երաշխավորելով կրթական և գիտական գործունեության կառավարման, ռեսուրսների տնօրինման ավելի բարձր մակարդակի ինքնուրույնություն:
- Կրթական հաստատությունների ֆինանսավորման աղբյուրների բազմազանեցում, ֆինանսավորման արդյունավետ օգտագործման կառուցակարգերի ապահովում։
- Կրթության ոլորտում ներգրավված մարդկային ռեսուրսների շարունակական վերապատրաստում, զարգացման խրախուսում, շրջափուլային գնահատում, տարբերակված վարձատրության կառուցակարգերի ներդրում ըստ որակավորման/գիտա-մեթոդական արդյունքի:
- Կրթության տարբեր մակարդակների, ինչպես նաև կրթության և տնտեսության միջև երկխոսության, սոցիալական գործընկերության գործուն կառուցակարգերի ներդրում։
- Ուսումնական հաստատությունների ուսումնանյութական բազայի համապատասխանեցում ժամանակակից պահանջներին, ժամանակակից տեղեկատվական և հեռահաղորդակցման տեխնոլոգիաների հասանելիության և ուսումնական գործընթացում կիրառման շարունակական խթանում, համապատասխան ենթակառուցվածքների ապահովում, ուսումնական նյութերի շարունականական թվայնացում:
- Տնտեսության և կրթության/գիտության միջև սերտ փոխգործակցության ապահովում՝ հարկային արտոնություններ տրամադրելով բուհերի հետազոտական-նորարական նախաձեռնություններում ներդրում կատարող ձեռնարկություններին:
- Շրջափուլային մշտադիտարկման և որակի գնահատման կառուցակարգերի ներմուծում կրթական բոլոր մակարդակներում:
- Ֆորմալ և ոչ ֆորմալ կրթության փոխլրացականության և նախկին որակավորումների/գիտելիքի/հմտության ճանաչման ապահովում։
- Կրթության բոլոր մակարդակներում նյութական և մարդկային ռեսուրսների համօգտագործման մեխանիզմների ներդրում՝ միտված կրթության ոլորտում ծախսարդյունավետության բարձրացմանը։
Կրթություն և գիտություն
«Հայ Ազգային Կոնգրես»
- Գիտությունը, կրթությունը եւ առողջապահությունը պետք է համընթաց լինեն տեխնոլոգիական առաջընթացի պահանջներին։ Անհրաժեշտ է գիտության եւ կրթության միջեւ ստեղծել ավելի սերտ ինստիտուցիոնալ կապ։ Պետք է խրախուսվի գիտահետազոտական գործունեության եւ դասավանդման համատեղումը` որպես գիտական արդյունքի կիրառելիության եւ կրթության որակի բարձրացման գործիք։
- Առանցքային նշանակություն ունի գիտության, կրթության եւ առողջապահության տեխնոլոգիական արդիականացումը եւ համապատասխանեցումը ժամանակակից մարտահրավերներին։ Խնդիրը հնարավոր չէ լուծել առանց կրթության համակարգի արմատական փոփոխության, որի գլխավոր նպատակը պետք է դառնա համապատասխան մեծազանգված եւ որակյալ մարդկային կապիտալի ձեւավորումը, ինչպես նաեւ ժամանակակից կրթական ծրագրերի ներդրումը։ Այդ առումով առանցքային նշանակություն է ստանում դասախոսական եւ ուսուցչական մասնագիտական ռեսուրսի շեշտակի զարգացման, իսկ որոշ դեպքերում՝ պարզապես վերստեղծմանն ուղղված ներդրումային ծրագրերի իրականացումը «վերապատրաստողներ` վերապատրաստողների համար» ինստիտուցիոնալ համակարգի ստեղծման հիման վրա։
- Գիտության ֆինանսավորումը սահմանել առնվազն ՀՆԱ–ի 1 տոկոսի չափով՝ տարեկան 0.2 % աճի միտումով։ Սահմանել բարձրագույն կրթության պետական ֆինանսավորման նվազագույն շեմ՝ ՀՆԱ–ի առնվազն 1 տոկոսի չափով, գիտության ֆինանսավորումը սահմանել առնվազն ՀՆԱ–ի 1 տոկոսի չափով՝ տարեկան 0.2 % աճի միտումով, աստիճանաբար հասցնելով 3 տոկոսի, իսկ հանրակրթության, միջին եւ նախնական մասնագիտական կրթության ծախսերը` ՀՆԱ–ի 3 տոկոսի չափով։
- Կրթության ոլորտում ապահովել ուսումնական հաստատությունն ընտրելու ազատություն՝ աստիճանաբար անցում կատարելով հավաստագրային ֆինանսավորման «գումարը հետեւում է սովորողին» սկզբունքով, պետության կողմից ֆինանսավորել ոչ թե բուժհիմնարկները, այլ քաղաքացիներին։
- Ուսուցիչների, դասախոսների, առողջապահական համակարգի աշխատողների մասնագիտական կարողությունների շարունակական զարգացման եւ տեխնոլոգիական առաջընթացի պահանջներին համապատասխանեցման նպատակով իրականացնել մասնագետների լայնածավալ վերապատրաստումների պետական ծրագրեր եւ ներդնել գործունեության անհատական լիցենզավորման համակարգ։
«Լուսավոր Հայաստան» կուսակցություն
- Կրթության բոլոր մակարդակների համար այնպիսի ազգային հայեցակարգի մշակում՝ դրանից բխող երկարաժամկետ ռազմավարությամբ, որը կունենա տևական շարունակականություն և ժառանգականություն՝ անկախ իշխանության փոփոխություններից, ազգային և համընդհանուր արժեքների վրա հիմնված լինելու և ժամանակակից կրթական միտումներին համահունչ լինելու շնորհիվ:
- Կրթության բոլոր ոլորտներում նախատեսվող փոփոխությունների և բարեփոխումների իրավական շրջանակների մշակում,
- Կրթական բոլոր մակարդակներին համընդհանուր, այդ թվով՝ կրթության առանձնահատուկ կարիքներ ունեցող սովորողների համար հասանելիության ապահովում՝ բոլոր խելամիտ հարմարեցումներով:
- Կրթության ոլորտի բոլոր հաստատությունների համար հավասար հնարավորությունների և պայմանների ապահովում՝ տարբերակված ֆինանսավորմամբ և համաչափ զարգացման տրամաբանությամբ:
- Կրթության բովանդակության շարունակական զարգացումն ապահովող մշակումներով կրթության շարունակականության ապահովում յուրաքանչյուր մակարդակին բնորոշ բովանդակության լիարժեք յուրացմամբ:
- Պետության մասնակցությունը կրթական հաստատությունների կառավարման գործառույթներին նվազեցում՝ երաշխավորելով կրթական և գիտական գործունեության կառավարման, ռեսուրսների տնօրինման ավելի բարձր մակարդակի ինքնուրույնություն:
- Կրթական հաստատությունների ֆինանսավորման աղբյուրների բազմազանեցում, ֆինանսավորման արդյունավետ օգտագործման կառուցակարգերի ապահովում։
- Կրթության ոլորտում ներգրավված մարդկային ռեսուրսների շարունակական վերապատրաստում, զարգացման խրախուսում, շրջափուլային գնահատում, տարբերակված վարձատրության կառուցակարգերի ներդրում ըստ որակավորման/գիտա-մեթոդական արդյունքի:
- Կրթության տարբեր մակարդակների, ինչպես նաև կրթության և տնտեսության միջև երկխոսության, սոցիալական գործընկերության գործուն կառուցակարգերի ներդրում։
- Ուսումնական հաստատությունների ուսումնանյութական բազայի համապատասխանեցում ժամանակակից պահանջներին, ժամանակակից տեղեկատվական և հեռահաղորդակցման տեխնոլոգիաների հասանելիության և ուսումնական գործընթացում կիրառման շարունակական խթանում, համապատասխան ենթակառուցվածքների ապահովում, ուսումնական նյութերի շարունականական թվայնացում:
- Տնտեսության և կրթության/գիտության միջև սերտ փոխգործակցության ապահովում՝ հարկային արտոնություններ տրամադրելով բուհերի հետազոտական-նորարական նախաձեռնություններում ներդրում կատարող ձեռնարկություններին:
- Շրջափուլային մշտադիտարկման և որակի գնահատման կառուցակարգերի ներմուծում կրթական բոլոր մակարդակներում:
- Ֆորմալ և ոչ ֆորմալ կրթության փոխլրացականության և նախկին որակավորումների/գիտելիքի/հմտության ճանաչման ապահովում։
- Կրթության բոլոր մակարդակներում նյութական և մարդկային ռեսուրսների համօգտագործման մեխանիզմների ներդրում՝ միտված կրթության ոլորտում ծախսարդյունավետության բարձրացմանը։